De geddlign Zwülling

Aus Wikipedia
Der Artikl is im Dialekt Owaöstareichisch gschriem worn.
De geddlign Zwülling af an Schüd

De gedlign Zwülling, dt. Die göttlichen Zwillinge san de Zwüllingsbriada, da Xb`alanke und da Junajpu. Eana Gebuat hod de Widagebuat bei de Maya symbolisiat. Eanane zwoa Hoibbriada woan scho bei eanana Gebuat af de Zwoa eifasichti. De zwoa haum daun mera Afgobn fia de Herrn da Untawöd (Xibalba) lesn miassn. Mid oan Schmäh haums daun zwoa Untawödgedda töd so das de Aundan in de Untawöd gflohn san. Seit domois is de Mocht vo Dene brocha wuan. Bekaunnt is eana Gschicht weus a im Popol Vuh vazöt wead.

De Vuagschicht[Werkeln | Am Gwëntext werkeln]

Da Wukub` Junajpu (7 Blosrehrl) und sei Bruada da Jun Junajpu (1 Blosrehr), oide Schreibwoas (Hun Hunapu) woan recht Boivaliabd und haum gean damid gschpüd.

  • Und so haums a vuam Eigaung in de Untawöd Boigschpüd. De Herrn vo da Untawöd hod da Lärm gschtöad. Dahea homs de Zwoa augschoft, za Eana owe in de Untawöd zkema. Se dadn gean a Boischpü mid de Zwoa austrogn. Des haums owa ned eahli gmoand. Den se haum de Zwoa beim Schpün bschißn und nochand umbrocht. Den Schedl vom Jun Junajpu haums af a Astl vo an Baam afghengt.
  • A jungs Madl, de Xk`ik` hod den södsauman Baamschmuck henga gseng und is neigieri neha zuwigaunga. Se hod den Schedl vom Jun Junajpu augriffa und dabei hod ia da Kopf in ia Haund gschpuckt. Davo is daun des Madl, de Xq`ik schwaunga wuan.
  • Do se owa des Deandl vo an Herrn da Untawöd woa, hod se de Rochsucht vo ian Vota gfiacht und is in de Middlwöd zua Muadda vo de zwoa Todn gflicht. Bei ia hods daun de Zwülling af d`Wöd brocht.

De Gschicht is a wichtiga Teu vom religiösn Vaschtendnis vo de Maya, den se schteht fia de Widagebuat. Duach des Schpucka vom schteabandn Schädl in de Haundflechhn vo da Jungfrau, hod da Jun Junajpu des Lebm weidagem. Dahea is ea a da Gugaruz-God wuan, do jo da Gugaruz jahrlig wida gwoxn is und fia de Maya des wichtigste Noahrungsmiddl woa. Dahea wiad a efta ois junga Beasch obüdld.

De Briada Jun B`atz` und Jun chuwen woan de ödan Hoibbriada vo de geddlign Zwülling. Do de ödan Zwoa scho noch da gebuat eifasichti woan, haums bschlossn, de zwoa bringa ma um. De Zwülling haums owa iwanosat und iwalist. Eanane ödan Briada haums daun in Offn vawaundlt. dahea san de Zwoa za de Schutzgedda vo de Tänza wuan.

De geddlign Zwülling af da Stele 25 aus Izapa.

Eanane Aufgobm[Werkeln | Am Gwëntext werkeln]

De Zwülling Xb`alanke (Ixbalanque) Junga Jagua und da Junajpu (Hunapu) Blosrehrl, haum de Schpüausristungan vo eanan Vota und em Onkö gfundn und se haum se des Boischpü söwa daleand.

  • Und es hod se de Gschicht widahoid. A se san in de Untawöd (Xibalba) bfoin wuan. Duat haums ollalei Prifungan aushoidn miassn. Nua a boa Beischpü:
  • Zeascht haums de zwöf Nauman vo de Herrn vo Xibalba (Untawöd) darodn miassn. De Beaschn woan gschickt. Se haum a Gössn (Schnackn) bitt, das an Jedn vo de 12 Herrn schtecha soid. Und ois se de nochand gegnsoatig gfrogt hom, obs a gschtocha wuan san, haum de zualosadn Zwülling eanane Nauman eafoahn.
  • Daun hod ma eana a brennade Fockl und a gliahrade Zigarettn zan Aufhebm gem. Mid dem Auftrog, daß am naxtn Moagn nu de söwe Leng hom miaßn. De Zwülling haum des Feia da Fockl mid rode Arafedan und de Zigarettngluad mid Feiafliagn ausdauscht.
De geddlign Zwülling af da Stele 2 aus Izapa.
  • Daun haums oaniga Nächt in Haisln mid Messa, Jagua, in eisiga Kötn und a im Haisl vom Camazotz (Todesfledamaus) iwanochtn miaßn. Um vo eam ned umbrocht zwean, haums eanane magischn Kreft eigsezt und haum se in eana eigns Blosrehrl vaschloffa. Ois am Moagn, da Junajpu den Kopf ausn Blosrehrl aussigschtreckt, hodn eam da Camazotz obissn.
  • Draufhi is da Xb`alanke vo de Herrn da Untawöd zwunga wuan, midm Schedl vo sein Bruada Boizschpün. Ea hod de Herrn oglengd, um a Kanickl iwazredn, ois a Boi iwa des Schpüföd zhoppln. Daweu hod a den Kopf vo sein Bruada Junajpu wida augmocht.
  • Obwoi olle Vasuach vo de Untawödla gscheitad san, de Zwülling ztötn, haum se de Zwoa söwa gopfad. In da Gwissheid, afgrund eanana magischn Kräft widagebuan zwean.

Wias de Untawödgedda besiegd hom[Werkeln | Am Gwëntext werkeln]

Zwoa Odlige (kini?) aus Tonina, de des Boischpü vo de geddlign Zwülling nochschpün.

Ois de Zwülling Tod woan, haums de Herrn vo da Untawöd zschticklt, vabrennt und nochand haums sogoa nu eanane Boana zriebm. De Oschn haums daun in an Untawödfluß gschtrad. Owa noch fimpftn Tog san de Zwülling wida ois fesche Beaschn afdaucht.

  • Mid oanige Zauwatricks und magischa Tanz haums de Herrn vo da Untawöd easchtaund. Ollalei Viecha haums umbrocht und wida zan Lebm afgweckt.
  • Do haum de Herrn Hune Cam und Vvuch Cam (1 Tod und 7 Tod) de Zwülling gfrogt, obs ned megli warad, das se de Zwülling gegnsoatig des Heazal aussareißn kunntn und widaeisetzn megn, ohn das Tod wan. Drafhi hod da Ane dem Aundan sei Heaz aussagrissn und vua de Herrn higlegd. Da Xb`alanke hod sogoa nu sein Bruada zaschticklt und eam daun augschofft wida afzschteh.

Des hod de Herrn recht gfreid und se haum de Zwülling bitt, se megn do des Kunstschickl a aun ean ausprowian.

  • Drafhi haums de zwoa Untawödgedda de Brust afgmocht und eanane Heazal aussagrissn. Owa se haums neamma zan Lebm aufgweckt.
  • Voi daschrocka iwan Tod vo eanane Kollegn san de aundan Untawödgedda gaunz gach in de Untawöd owigflicht.
  • Seid domois woa duach de Zwülling, de Mocht vo de Untawödgedda brocha.

Noch eanan Sieg gegn de Untawöd san de Zwülling in Hümmi afgschtign. Da Junajpu is za Sunn und da Xb`alanke zan Mond wuan.

A Nochzoachnung vo de Mississipi Hödn Zwüllinge

Zwülling bei aundare indianischn Kuituan[Werkeln | Am Gwëntext werkeln]

  • De Rodn Heandl Suhn san bei de Sioux in Nuadamerika bekaunnt.
  • Bei de Navajo (in da Schöpfungsgschicht-Dine Bahane) befrein Hödnzwüllinge Leid vo Monsta.

Schau aa[Werkeln | Am Gwëntext werkeln]

Litaradua[Werkeln | Am Gwëntext werkeln]

  • Nicoiai Grube u. A., Maya - Gottkönige im Regenwald. Tandem Verlag - H.F. Ulmann-Potsdam 2006/7 ISBN 978-3- 8331-
  • Hanns.J.Prem, Geschichte Altamerikas. R. Oldenburg Verlag, Minga 2008. ISBN 978-3-486-53032-2
  • Rudolf Pförtner/Nigel Davids, Alte Kulturen der neuen Welt. Econ Verlag, Wean 1980.
  • Berthold Riese, Die Maya. C.H.Beck-Wissen, Minga, 6.Auflage 2006. ISBN 978-3-406-46264-1 4447-9
  • Max Hinderer, Jens Kastner (Hrsg.): Pok ta Pok. Aneignung - Macht - Kunst. Verlag Turia + Kant, Wean 2007, ISBN 3-85132-469-2.

Im Netz[Werkeln | Am Gwëntext werkeln]