Haferltarock

Aus Wikipedia
Der Artikl is im Dialekt Waldlarisch gschriem worn.

Haferltarock is a Koartnspui fia drei Leit. Trotzdem, dass's „Tarock“ hoißt, ghearts ned zu de Tarock-Variantn. Desweng spuit ma's aa ned mid Tarockkoartn, sondan mid ganz noamale Spuikoartn, wouma owa d'Sechsa drin loun mou.

Koartn[Werkeln | Am Gwëntext werkeln]

Wej scho gsagt, spuit ma Haferltarock mid ganz noamale Spuikoartn, owa mid Sechsa. Es gibt vier Foama: Gras, Herz, Schölln und Oichadl. In ana nejdn Foa gibt's nei Koartn, de wej vo da hejchstn zu da niadrigstn sordiad dan: Sau, Zehner, Kini, Ober, Unta, Neiner, Ochter, Siemer, Sechser. Wej vom Schafkopf zejt a nejde Koartn bstimmte Bungde, de owa ned Bungde sondan Aung hoissnd:

  • Sau: 11 Aung
  • Zehner: 10 Aung
  • Kini: 4 Aung
  • Ober: 3 Aung
  • Unter: 2 Aung
  • Neiner, Achter, Siemer, Sechser: nix

Miedernand giz also 120 Aung. Deajenige, de wej inloinz spüllt, braucht zun Gwinga mea wej de holwadn Aung, also mindastns 61.

Ausdaaln und Reizn[Werkeln | Am Gwëntext werkeln]

Da Geba mischt olle 36 Koartn und lout den oheem, der wej rechts vo eam sitzt. Nachand gitta an nejdn in Uazoiglsinn vier Koartn, nachernd an nejdn drei Koartn. Dann moua in d'Mitt vo Diisch drei Koartn leng, de wej ma Stock hoißt. Nachand grejgt anejda nomml vier Koartn ausdaalt. Dea wej links vom Geba hockt mou ejtzad als easchta song, obba a Spui hod oda ned. Dann is dea rachts vom Geba dro, dann de Geba sölba. Wenn koana spuin wui wiad zamgschmissn und da naxde mou gem. Wenn sched oana spuit, nachern kann dea aafoch sei Spui oosong. Wenn meara Leit spuin wölln, nachernd kann dea wej weida hint sitzt „fimfe mea“ oosong. Des hoaßt, dassa moint, ea grejgt 66 Aung zamm, also fimf Aung mea, wej 61. Des konn dea wej voahea sitzt midgej oda ned. Wenna midgejt, konn da Hintane wiedarum „zehne mehr“ osong, des wej da Voadane wiedarum midgej kann owa ned. Des gejt in Fimfaschrittn aso zou. Wenn da Voadane nimma midgejt, mou da Hintane spuin. Wenn da Hintane nimmer mehr osong mog, mou da Voadane spuin. Es gitt ano de Meglichkeit, dassma an andan mid an Handspüll iwareitzt. Wenns mea wej oa Handspui gitt, nachand gejts genau aso weida wej vo normaln Spui.

s'Spui sölwa[Werkeln | Am Gwëntext werkeln]

Wennse oana gfundn hod, dea wej spuit, nachand deaf dea an Stock nemma und mou owa dann drei vo seine 14 Koartn wieda in Stock einedou. Nachand mou oane vo de vier Foama als Trumpf osong. Wenn oana a Handspui gspuit hod, nachand deafa'n Stock ned oschaun. Nachand is dea links vom Geba aussa und de andan zwoa mejssnd zougem. Beim Haferltarock mou wej beim Schofkopf Foa zougem wean. Wenn oana de ausgspuide Foa ned hod, moua an Trumpf spuin. Es gitt owa koa Regl, dasma awl stecha mou, wemma ko. Deajenige, dea wej an hejchsdn Trumpf in ausspuit, gwind an Stich. Wenn koa Trumpf gspuit is, grejgt na dea, wej de hejchsde Koartn in da ausgspuidn Foa zougem hod. Wea an Stich mocht, mou fian naxtn Stich ausspuin. Wenn alle Stich gmocht woan san, is goa. Dea wej Trumpf ogsagt hod, gwingt, wej gsagt, mid 61 Aung in seine Stich, wenn ned mea Aung ogsagt woan san. De Aung im Stock ghean, aa beim Handspui, am Spuia.

Auszohln[Werkeln | Am Gwëntext werkeln]

Haferltarock spuit ma noamalaweis, wej da Nam scho sogt, aus an Haferl. Do mou anejda in Ofang s'Gleiche eizohln, z. B. an Eiro. Wenn oana a normals Spui gwingt, deafa se ausn Haferl a Fümferl aussadou. Fia alle fümf Aung, de weja mea hod wej ogsogt gwen san, deafa se nomml a Fümferl nemma. Wenn a voloan hod, moua oan vo de andan a Fümferl zohln, da zwoade deaf se a Fümferl ausn haferl nemma. Fia olle fümf Aung, de weja unda n'Ogsagtn is, grejgt oana vo eam a Fümfal, da nada deaf se grod sovui Fümfaln aus Haferl nemma. Handspiele wean awl direkt vo oan an anan zohlt und zülln dopplt. Wenn s'Haferl laar is owa wenn a nejda fümf mol gem hod, is d'Rundn aus.