Tora

Aus Wikipedia
A Tora-Roin
Lesn in da Tora, in ana Synagogn

De Tora, vom Griachischn aa Pentateuch gnennt, is de Bezeichnung fia de fimf Biacha Mose (Genesis, Exodus, Levitikus, Numeri, Deiteronomium) und is damit da Ofang vom jidischn Tanach und vo da kristlichn Bibel (do sans de fümf Biacha vom Moses). De Text san woi zwischn uma 900 v. Kr. und uma 550 v. Kr. gschriem worn, wobei de Tora traditionell oba am Moses zuagschriem werd.[1]

De Begriff[Werkeln | Am Gwëntext werkeln]

De 5 Biacha ois Tora[Werkeln | Am Gwëntext werkeln]

Tora is da Nauman vau de 5 Biacha.

De Toraroin ois Tora[Werkeln | Am Gwëntext werkeln]

De Toraroin wiad aa Tora gnennt. Des is a Pergamentsroin, auf dea wos de fümf Biacha aufgschriem san. Do aussa wiad im jidischn Godsdienst vuaglesn.

De Mischna ois Tora[Werkeln | Am Gwëntext werkeln]

Tora haaßt ma aa de Mischna. Des is de mündliche Iwaliefarung vau da Auslegung vau da Tora.

De Nauman vau de Biacha[Werkeln | Am Gwëntext werkeln]

De Tora bzw. da Pentateuch is im Hebräischn und im Griechischn in fümf Biacha eihteut. De Eihteulung is entstaundn, weu de antikn Schriftroin aus Papyrus oda Pergament a begrenzte Gräß ghobt haum. Im Hebräischn wiad des noch de easchtn Weata vaum Text benaunt.

Bairisch Hebräisch Hebräische Oleitung Griechisch / Lateinisch Okiazung Bedeitung
1. Buach Mose בְּרֵאשִׁית‎ (bere’šît)  Im Aunfaung schuf … Γένεσις (Génesis) / Genesis Gen Schepfung, Uasprung
2. Buach Mose שְׁמוֹת‎ emôt)  Des san ie Nauman vau de Israeliten in Egyptn … Ἔξοδος (Éxodos) / Exodus Ex Auszug
3. Buach Mose וַיִּקְרָא‎ (wayyiqrā’)  Und es hod gruafn JHWH den Mose … Λευιτιϰόν (Levitikón) / Leviticus Lev Levitische Gsetzgebung
4. Buach Mose בְּמִדְבַּר‎ (bemidbar)  Und es redete JHWH in da Wüstn …  Ἀριϑμοί (Arithmoí) / Numeri Num Zoin vau de Israeliten
5. Buach Mose דְּבָרִים‎ (debārîm)  Des san de Wuate Moses zua de Israeliten… Δευτερονόμιον (Deuteronómion) / Deuteronomium  Dtn Zweits Gsetz

Beleg[Werkeln | Am Gwëntext werkeln]

  1. Vgl. Die fünf Bücher des Mose, in: DIE BIBEL. Einheitsübersetzung. Altes und Neues Testament, hrsg. im Aufdrog der Bischöfe Deutschlands, Österreichs, der Schweiz, des Bischofs von Luxemburg, des Bischofs von Lüttich, des Bischofs von Bozen-Brixen, Freiburg – Basel – Wean 2008, 3.

Im Netz[Werkeln | Am Gwëntext werkeln]

 Commons: Tora – Sammlung vo Buidl, Videos und Audiodateien