Stimmen von aana Klampfn

Aus Wikipedia

Beim Stimmen von aana Klampfn (elektrische oda akustische is wurscht) wern de Saatnn von dem Inschtrument auf de Tonhechn eigstööt, de wos vuagsegn is oda de wos ma grod haum wüü.

Standard-Stimmung[Werkeln | Am Gwëntext werkeln]

Ois Grundlog zum Gitarr-Stimman nimmt ma de Standard-Stimmung her. Sie gibt au, auf wöchan Ton a jede aanzlne Saatn von da Gitarr gstimmt wean soi.

De Ten von da Standard-Stimmung san: E – A – D – G – H – E, dabei is min easchtn Ton de obaste, dickste Saatn gmaant, de wos a in tiafstn Ton hod.

Damit ma si de Ten von de Saatn dameakt, gibzt a poa Esls-Bruckn, z. B.:

  • Eine Alte Dame Geht Heute Einkaufen

Zööht wean de Saatn jo eignlich von da hoch E-Saatn aus, es gibt oisa umdraahte Esls-Bruckn. A Beispüü:

  • Ein Hungriger Gitarrist Darf Alles Essen

De Foigende Taböön zööht de Frequenzen von de Saatn auf, de wos nochn Standard-Kammerton a1 = 440 Hz gstimmt wean:

Saite Note Frequenz bei a1 = 440 Hz EDV-gerechte Notation
1 (Höchste Saite) e' 329,63 Hz E4
2 h 246,94 Hz H3
3 g 196,00 Hz G3
4 d 146,83 Hz D3
5 A 110,00 Hz A2
6 (Tiefste Saite) E  82,41 Hz E2

Waunn ma mid aundare Inschtrument z'samman spüün soi, muass ma de G'schicht meglichaweis aupassn. Zum Beispüü san bei de deitschn und estarreichischn Sinfonieorchesta hechare Stimmungan auf a1 = 443 Hz iwlich, in da Schweiz auf a1 = 442 Hz (do kaunnst das nochlesn).

Methodn[Werkeln | Am Gwëntext werkeln]

Es gibt a poa Methodn, a Klampfn zum Stimman. Waunn de A-Saatn amoi g'stimmt is, am bestn mid aana Stimmgobe, kau ma durch Zupfen von jewäus zwaa Saatn de Schwebungsfrequenzen auf Nui bringn. Soichane guatn Uhawaschln hod owa ned a jeda, des wegn san a poa Methodn iwlich:

Stimman mid Griff (5. Bund-Methode)[Werkeln | Am Gwëntext werkeln]

Des mochn de meistn. Du greifst auf de Saatn, de wos scho passn, de Ten von de andan und drahst, bis de Soch hihaut.

Aussa zwischn da G- und da H-Saatn san olle in reine Quarten gstimmt. Wegn dem kaunnst auf da untan Saatn am 5. Bund greifn und host in Ton von da nechst hechan. Fian Ton von da H-Saatn greifst auf da G-Saatn am 4.Bund, wäu do is des Intawall a große Terz.

Des geht recht g'schwind, is owa a ned waass-gott-wia genau, wäus aa auf de Bundreinheit aukummt und durch des Druckn ändat si jo aa de Saatnspaunnung.

Stimman mit Flageolett (Harmonische Owaten eazeign)[Werkeln | Am Gwëntext werkeln]

A sehr vabraat is a des Stimman mit Flageolettten, des san Harmonische, de wos entstengan, waunn ma beim Zupfn von aana Saat de Stöön leicht berihrt, wo de Schwingungsknoten von de Harmonischen san.

Genau in da Mittn beispüüsweis erzeigt ma a so de Oktav, wäu de Saatn daunn genau mid da doppetn Frequenz schwingt.

Vaschiedane Saatn ham – waunn mas auf de richtign Flageolett-Punkt beriaht – etwa aa de gleichn Flageolett-Ten. Auf de Oat lossn si de Saatn untaranaund stimman. Ois Beipüü a poa Tonpaare:

  • Da Flageolett-Ton vom 5. Bund von da E-Saatn paasst z'samm min 7. Bund von a A-Saatn.
  • Da Flageolett-Ton vom 5. Bund von da A-Saatn paasst z'samm min 7. Bund von da D-Saatn.
  • Da Flageolett-Ton vom 5. Bund von da D-Saatn paasst z'samm min 7. Bund von da G-Saatn.
  • Da Flageolett-Ton vom 7. Bund von da tiafn E-Saatn paasst z'samm min der leer aug'schloganan H-Saatn.
  • Da Flageolett-Ton vom 5. Bund der H-Saatn paasst z'samm min 7. Bundes von da hochn E-Saatn.

Ma muass aufpassn, doss beim Stimman auf de Oat de Harmonischn g'stimmt wean, de wos ned gaunz akkurat de temperierte Stimmung doastöön, de wos de Gitarr haum soi. Da Untaschied Zwischn de reinen und de temperiertn Frequenzen haasst ma pythagoreisches Komma. Waunn ma in Flageolett-Ton im 5. Bund auf da tiafn E-Saatn spüüt, kriagt ma a exakte doppete Oktav, beim Auschlogn vom Flageolett-Ton am 7. Bund von da A-Satn kriagt ma owa a pythagoreische oktavierte Quinte, und de is um a Hoa z'hoch. Den Föhla, dea imma gressa wiad, iwatrogt ma auf olle aundan Saatn. Wegn dem is des Stimman nach Flageolett-Ten - so kommod es aa is - nur a g'schwinde Oat, es is owa ned wirklich sauba.[1]

Hüüfsmittl[Werkeln | Am Gwëntext werkeln]

Waunn de Klampfn wenigstns a g'stimmte Saatn hod, kaunn ma ohne Hüüf olle aundan da Reih noch stimman. Stimmt owa kaa anzige, waunn ma zum Beispüü komplett neiche Saatn aufzogn hod, daunn braucht ma – außa ma hod a absoluts Gehör – wenigstns aan Ton von aussahoib zum Vagleichn.

Aussadem kaunn ma aa Hüüf brauchn, waunn de Klampf a Jammer-Hagl hod (Bigsby, Fender), wo de Saatn ned jede aanzln fixiert wean, sundan iwa Fedan z'samm hängan. Waunn ma do an aana Saatn draht, vastimman si de aundan glei mid.

Ma kaunn noch aan aundan Inschtrument stimman, waunn aans do is, zum Beispüü noch an Klavier. Sunstn gibz aa no foigende Hüüfsmittl:

Stimmpfeifal
Des san sex z'sammg'schwaasste Pfeifaln, für jede Saatn a Pfeifal. De san owa ned genau, wos do aussekummt, is obhängig von da Temperatua und davon, wia fest ma eineblost. Se san oisa nua eig'schrenkt zum brauchn[2].
Stimmgobe
Meist is eigraviert, auf wööche Frequenz ois doss schwingan, meist is des des A ois Standard-Kammerton bzw. 440 für de Frequenz in Hertz. Waunn ma de Stimmgobe zum Schwingan bringt, indem doss mas leicht auf da Tischkant auschlogt, heart ma in Kammaton A. Noch dem Ton stimmt ma de A-Saatn und danoch olle aundan. Waunn ma beim schwingan de Stimmgobe aufs Hoiz von da Klampfn druckt, gehz no bessa. Haut oba ned hi bei aana Bredl-Gitarr.
Stimmgerät
A Stimmgerät is a elektronisch's Kastl, des mit Hüüf von an Mikrofon auzaagt, wöcha Ton grod g'spüüt wird und meist a glei, oba z'hoch oda z'tiaf is. Soichane Kastln san leich zum vawendn und funktioniern aa, waunn umadum a Krawäu is, wo ma nix heaht.
Computer
Fia Computer gibz Programm, oft umasunst, de de Funktion von so aan Stimmgerät iwanehman – do braucht ma oba a Mikrofon dazua.
Smartphone
Fia Smartphones gibz vaschiedane Tuner-Apps.

Litaratua[Werkeln | Am Gwëntext werkeln]

  • P. Päffgen: Die Gitarre – Geschichte, Spieltechnik, Repertoire. Schott Music, Mainz 2002. ISBN 978-3-7957-2355-2.
  • J. Powrozniak: Gitarren Lexikon. Komponisten, Gitarristen, Technik, Geschichte. Nikol Verlagsgesellschaft, Hamburg 1997. ISBN 978-3-930656-45-5.

Im Netz[Werkeln | Am Gwëntext werkeln]

Wikibooks: Gitarre: Stimmen – eppas zum Lerna und Lehra.
Wikibooks: Gitarre: Stimmen mit Flageolett – eppas zum Lerna und Lehra.

Beleg[Werkeln | Am Gwëntext werkeln]

  1. http://timberens.com/essays/tuning.htm
  2. https://fedora.kug.ac.at/fedora/get/o:11038/bdef:Content/get Robert Winkler: Fehler beim Stimmen der Gitarre, Magisterarbeit am Institut für Elektronische Musik und Akustik der Universität für Musik und darstellende Kunst Graz, Seite 39