Wärmepumpn

Aus Wikipedia
Der Artikl is im Dialekt Obaboarisch gschriem worn.

A Wärmepumpn pumpt thermische Energie vo am niedrign Temperaturniveau auf a hoachs. Ma kos heanemma um wos abzkühln, z. B. im Kühlschrank, do red ma dann a oft vo na Kältemaschin, a wenn des trotzdem a Wärmepumpn is. A werds heagnumma um da Umgebung thermische Energie zum entziang und des zum Hoazn zum vawendn. Im Idealfoi ko ma an oana Stej de Wärme, an na andarn de Kejtn bracha und des ganze mit oana Anlag effektiv hikriang.

Des Kühln und Hoazn ghead auf jedn Foi zsamm. Ma ko nua wos kühln, wenn ma an na andan Stej de Wärm wiada loswerd. Dafia das as Innere vo am Kühlschrank koid werd, gibt'd da Kühlschrank Wärme an den Raum ob, in dem a stehd. A a Klima-Anlaga hoazt de Umgebung außahoib vom Haus oda Auto, des foid do nua ned auf. Umkehrt is de Idee, daß ma de Umgebung abkühlt, um Heizenergie zum gwinna.

Namaherkunft[Werkeln | Am Gwëntext werkeln]

So wia a Wassapumpn as Wassa entgegn da natirlichn Fliaßrichtung pumpt pumpt a Wärmepumpn de Wärme (-energie) vo Koid nach Warm. Vo sejba dad de Wärmeenergie si ollawei vo am warma Gegnstand auf an koidn iabatrong, so wia as Wassa imma vo om nach und fliaßd. In vui Wärmepumpn han Flüssigkeits- bzw. Gaspumpn eibaut, aba ned in olle. Des is oiso ned da Ursprung vo dem Nama.

Funktionsweis[Werkeln | Am Gwëntext werkeln]

De grundlegende Idee is, daß ma an Stoff heanimmt vo dem ma an Siede- bzw. Schmelzpunkt durch äußere Einwirkung vaändern ko. S' vabreiteste han Kältemittl, vo dene se da Siedepunkt durch Druckänderung beeinflussn loßt. Ma bringt dann den Stoff erst dazua, daß a an niedrigan Siede- bzw. Schmelzpunkt hod, ois des wo ma abkühln mecht. Beim Vadampfn bzw. Schmelzn nimmt a dann Wärmeenergie auf. Ois nächsts werd der Stoff an de Stej bracht, wo ma hoazn mog und so beeinflußt, daß sei Siede- bzw. Schmelzpunkt häha is, ois des wos ma erhitzn wui. Dann vaflüssigt bzw. erstarrt der Stoff und gibt sei Wärmeenergie dabei wiada ob.

Kompressionswärmepumpn[Werkeln | Am Gwëntext werkeln]

Bei da Kompressionswärmepumpn werd da Iabagang flüssig/gasförmig vo geeignete Stoff gnutzt. Do des hauptsächlich in Kühlschränk und Klimaanlagen heagnumma werd, red ma da a vo Kältemittl. A Kompressionswärmepumpn bsteht aus zwoa Wärmetauschern, des kenna zum Beispui Rehrle mit Kühlrippn sei. A Pumpn pumpt des Kältemittl vo dem oan Wärmetauscher zum andern. Auf dem Weg zruck muaß des Kältemittl durch a Engstelle, des nend ma a Drossel. Vor da Drossl staut se as Kältemittl, dodurch ergibt se a hoha Druck. Nach da Drossl werd des Kältemittl vo da Pumpn weggsaugt, dodurch gibts do an niedrign Druck. Durch den niedrign Druck sinkt da Siedepunkt vo dem Kältemittl und es werd dodurch a bei niedrige Temperaturn zum Vadampfn zwunga. De nötige Wärmeenergie entziagts aus da Umgebung vo dem Wärmetauscher, zum Beispui aus am Innern vo am Kühlschrank. Durch den hohn Druck in dem zwoatn Wärmetauscher werds do wiada zum kondensiern bei na hohn Temperatur zwunga. De Wärmeenergie werds dann do an de Umgebung los.

Energiebilanz[Werkeln | Am Gwëntext werkeln]

Fia a Wärmepumpn bracht ma an Energiezufuhr, z. B. de mechanische Energie fia den Kompressor. Des scheene dro is, daß ma de reigsteckte Energie zua am guadn Oteil ois Wärmeenergie zruckkriagt. Wenn a Wärmepumpn auf da oana Seitn wos abkühlt gibt de Wärmepumpn auf da andan Seiten de entzogne Wärmeenergie plus de Antriebsenergie ois Wärmeenergie ob. Wenn ma bloß an da Kühlleistung intressiert is bringt oam des natürli nix, wei dann is des bloß nutzlose Abwärm.

Wärmepumpn ois Heizung[Werkeln | Am Gwëntext werkeln]

Da Begriff Wärmepumpn is zur Zeit im Zsammhang mit umweltfreundlicher Heizung recht vabreit. Vui Leid moana a, des warad de oanzige Anwendung vo na Wärmepumpn, a wei ma bei Kühlschränk und Klimaanlagen eha Kältemaschin statt Wärmepumpn sogt.