Zeittofe Kina

Aus Wikipedia
(Weidagloadt vo Zeittafel China)
Der Artikl is im Dialekt Rengsburgerisch gschriem worn.

De Zeittofe Kina liafat an Schnejiwbablick iwa de lange, wechslvolle Gschicht vo Kina, beginad bei de antikn Hochkuituan, iwa de lange Reih vo de Kaiser-Dynastien bis zua Zeit vo de Republikn und zu wichtige Datn vom 20. und 21. Joarhundat.

Periodisiarung vo da kinäsischn Gschicht[Werkeln | Am Gwëntext werkeln]

  • Hemudu-Kuitua (uma 7000–4000 v. Kr.)
  • Yangshao-Kuitua (uma 5000–3000 v. Kr.)
    • Banpo-Siedlung
  • Longshan-Kuitua (uma 3000–2000 v. Kr.)
  • Liangzhu-Kuitua (uma 3300–2200 v. Kr.)
  • Xia-Dynastie (夏): etwa 2070–1600 v. Kr.
  • Shang-Dynastie (商); a als „Yin“ bzeichnet, etwa 1700–1100 v. Kr.
  • Zhou-Dynastie (周) etwa 1100–256 v. Kr.
    • Westliche Zhou-Dynastie (西周), Xizhou: 1100–770 v. Kr.
    • Estliche Zhou-Dynastie (東周), Dongzhou: 770–256 v. Kr.
      • Zeit vo de Fruahjoars- und Hiabstannalen (春秋), Chunqiu: 770–476 v. Kr.
      • Zeit vo de Streitndn Reiche (戰國), Zhanguo: 476–221 v. Kr.
  • Qin-Dynastie (秦): 221–207 v. Kr.
  • Han-Dynastie (漢): 206 v. Kr.–220 n. Kr.
    • Westliche Han-Dynastie (前漢), Qian-Han (a als westliche Han (西漢), Xi-Han bezeichnet): 200 v. Kr.–9 n. Kr.
    • Interregnum vo Wang Mang (Xin-Dynastie) und Anarchie (王莽): 9–25
    • Spätere Han (後漢), Hou-Han (aa estliche Han (東漢), Dong-Han gnennt): 25–220
  • De Zeit vo de drei Reiche (三國), Sanguo: 220–280
    • Wei-Dynastie (魏): 220–265
      • Kaisa Cao Pi: 220–226
    • Shu Han (蜀): 221–263
      • Kaisa Liu Bei: 221-223
    • Wu-Dynastie (吳): 222–280
      • Kaiser Sun Quan: 222-252
  • Jin-Dynastie: 265–420
    • Westliche Jin-Dynastie (西晉), Xi-Jing: 265–316
    • Estliche Jin-Dynastie (東晉), Dong-Jin: 317–420
    • De sechzehn Kinireiche
      • Han-Zhao (aa de Friaare Zhao gnennt, 304–329)
      • Cheng-Han (aa de Friaare Shu gnennt, 304–347)
      • Spadare Zhao (319–350)
      • Friare Liang (324–376)
      • Friare Yan (337–370)
      • Friare Qin (351–394)
      • Spadare Qin (384–417)
      • Spadare Yan (384–409)
      • Westliche Qin (385–431)
      • Spadare Liang (386–403)
      • Sidliche Liang (397–414)
      • Sidliche Yan (398–410)
      • Westliche Liang (400–420)
      • Neadliche Liang (401–439)
      • Xia](407–431)
      • Neadliche Yan (409–433)
  • Sidliche und Neadliche Dynastien, (南北朝), Nanbei-Chao: 420–589
    • Sidliche Dynastien, (南朝), Nanchao:
      • Friae Song-Dynastie, (宋朝) Liu-Song: 420–479
      • Qi-Dynastie, (齊): 479–502
      • Liang, (梁): 502–557
        • Kaiser Liang Wu Di 502–549
      • Chen, (陳): 557–589
    • Nördliche Dynastien, (北朝), Beichao:
      • Neadliche Wei, Bei-Wei: 386–534
      • Estliche Wei, Dong-Wei: 534–550
      • Westliche Wei, Xi-Wei: 535–557
      • Neadliche Qi, Bei-Qi: 550–577
      • Neadliche Zhou, Bei-Zhou: 557–581
  • Sui-Dynastie (隋): 581–618
    • Kaisa Wen Di: 581–604
    • Kaisa Yang Di: 605–617
  • Tang-Dynastie (唐): 618–907
    • Kaisa Taizong: 627–649
    • Kaisarin Wu Zetian und ihre Wuzhou-Dynastie (690–705)
    • Kaisa Xuanzong: 712–756
  • De Finf Dynastien und Zehn Kinireiche (五代十國): (907–960)
    • De Finf Dynastien (五代), Wudai: 907–960
      • Spade Liang-Dynastie, Hou-Liang: 907–936
      • Spadare Tang, Hou-Tang: 923–936
      • Spadare Jin, Hou-Jin: 936–947
      • Spadare Han, Hou-Han: 947–950
      • Spadare Zhou, Hou-Zhou: 951–960
    • De Zehn Kinireiche
      • Wuyue (904–978)
      • Ming (909–945)
        • Yin (943–945)
      • Jingnan (906–963)
      • Machu (897–951)
      • Wu (904–937)
      • Sidliche Tang (937–975)
      • Sidliche Han (917–971)
      • Neadliche Han (951–979)
      • Friaare Shu (907–925)
      • Spadare Shu (934–965)
  • Liao-Dynastie: 916–1125 (Fremd-Dynastie in Nord-China)
  • Song-Dynastie (宋): 960-1279 :
    • Nördliche Song, Bei-Song: 960–1127
      • Kaisa Taizu: 960-976
      • Kaisa Huizong: 1101–1125
    • Südliche Song, Nan-Song: 1127–1279
      • Kaiser Lizong: 1224-1264
  • Westliche Xia: 1032–1227 (Reich afm Gbiet vo de heiting Provinzna Gansu und Ningxia)
  • Dschurchen-Dynastie Jin (金): 1115–1234 (Fremd-Dynastie in Noad-Kina)
    • Kaisa Shizong: 1161–1189
    • Periode Taihe: 1201–1208
  • Yuan-Dynastie (元): 1261–1368
    • Kaisa Kublai Khan (Shizu): 1279–1368
    • Periodn Zhizheng (Toghan Timur): 1341–1368
  • Ming-Dynastie (明): 1368–1644
    • Kaisa Hongwu 1368–1398 easchta Ming-Kaisa
    • Kaisa Zhu Di (Yongle) 1402–1424
    • Periodn Zhengde 1506–1521
    • Periodn Wanli: 1573–1620
    • Kaiser Chongzhen: 1627–1644 Niedagang vom Mingreich
  • Qing-Dynastie (清): 1644–1911 (aa Mandschu-Dynastie gnennt)
    • Shunzhi: 1644–1662 erster Mandschukaiser in China und Begründer vo da Qing-Dynastie
    • Kang Hi|Kangxi: 1662–1722
    • Yongzheng: 1723–1735
    • Qianlong: 1735–1796 Gipfepunkt vo da Qing-Dynastie, längste Regiarungszeit vo oin kinäsischn Kaisa
    • Jiaqing: 1796-1820
    • Daoguang: 1820–1850
Fahna vo 1862–1890
    • Xianfeng: 1850–1861
    • Tongzhi: 1861–1874
    • Guangxu: 1874–1908
    • Pu Yi|Xuang Tong (Pu Yi):1908–1912
  • Hongxian-Dynastie: 1915–1916
    • Yuan Shikai: 12. Dezemba 1915–22. Meaz 1916
  • Republik China (中华民国/中華民國, Zhōnghuá mínguó): 1912–1949
  • Voiksrepublik Kina (中华人民共和国/中華人民共和國, Zhōnghuá rénmín gònghéguó): seit 1949
  • Republik Kina (Taiwan) (中华民国/中華民國, Zhōnghuá mínguó): seit 1949

Eaeigniss[Werkeln | Am Gwëntext werkeln]

  • Grindung vom Kaiserreichs Kina duachn Qin Shihuangdi, 221 v. Kr.
  • Da Kaisa Qin Shihuangdi losst de easchtn greaßanen Tei vo da Kinäsischn Maua baun, 214 v. Kr.
  • Da Dschingis Khan foit 1211 in Kina ein
  • Da Marco Polo ois Roasenda in Kina, 1275–1292
  • Stuaz vo da Ming-Dynastie, 1644
  • Easchta Opiumkriag, 1839–1842
  • Zwoata Opiumkriag, 1856–1860
  • Taiping-Aufstand, 1851–1864
  • Boxeraufstand, 1900
  • Sturz vo da Qing-Dynastie, 1911
  • Grindung vo da Volksrepublik Kina duschn Mao Zedong, 1. Oktoba 1949
  • Massaker afm Platz vom himmlischen Friedn, 4. Juni 1989
  • Ausrichtung vo de olympischn Summaspui in Peking, 2008

Meakspruch fia de Dynastien[Werkeln | Am Gwëntext werkeln]

Es gibt kinäsische Merkversln, in dene de Urkaiser, vo oin Dynastien und de Republik Kina in eanara zeitlichn Reihenfoige afgfiaht wern:

三皇五帝夏商周 Sānhuáng Wǔdì Xià Shāng Zhōu
春秋戰國秦漢流 Chūnqiū Zhànguó Qín Hàn Liú
三國魏晉南北隋 Sānguó Wèi Jìn Nánběi Suí
唐宋元明清民收 Táng Sòng Yuán míng Qīng Mín Shōu