Franz Jägerstätter

Aus Wikipedia
Der Artikl is im Dialekt Owaöstareichisch gschriem worn.
Franz Jägerstätter, 1907 - 1943

Da Jagaschdeda Fraunz, geboan ois Huber Fraunz am 20. Mai 1907 in Sankt Radegund, Beziak Braunau; gschdoam am 9. August 1943 in Brandenburg an der Havel, Deitschlaund, woa a iifiadla Baua und Kriagsdeanstfawaigara im zwoatn Wödgriag. Ea is weng Zersetzung der Wehrkraft zum Dod fauadaid woan und im Gfengnis hiigricht woan. Sai Lemsgschicht hod in Estareich in de 70ga und 80ga Joa a hefdige Diskusion iwa d Zeid zum Nazionalsozialismus ausglest, mitlawai is a owa sogoa fu da katholischn Kiach söligschbrocha woan (26. Oktoba 2007).

Sai Lem[Werkeln | Am Gwëntext werkeln]

Jugend und Familie[Werkeln | Am Gwëntext werkeln]

Da Jagaschdeda Fraunz is am 20. Mai 1907 ois ledigs Kind fu da Dean Rosalia Huawa (Huber) und fum Fraunz Bochmoa (Bachmeier) in Sankt Radegund, des is im ifiadl im Beziak Braunau, gauns an da Grenz zu Nidabaian, geboan woan. Ea hod a am Aufaung in Naum fu seina Muada griagt und hod desweng Franz Huber ghoassn. Seine Ötan woan z oam zan hairatn und desweng is da Fraunz a bai seina Grosmuata, da Elisabeth Huber, aufgwogsn. Sai laiblicha Fota is im Easchdn Wödkriag gschdoam und im Joa 1917 hod sei Muada daun in Jägerstätter Heinrich ghairat, dea a Baua woa und in kloan Fraunz adopdiad hod. Fia s Lesn hod si da Fraunz zum intressian augfaungd duach sein Schdif-Grosfota, in Matthäus Jägerstätter († 1930), dea recht fü Biacha ghobt hod.

Im Suma 1927 hod a auf am Bauanhof in Teising goawat und danoch bis 1930 ois Beagmau in Aisneaz. Wia sei Schdif-Fota am 8. Mai 1933 one aigne Kinda gschdoam is, hod da Fraunz in Bauanhof geabt. Am 9. Abrü 1936, an am Greeandonasdog, hod a d Franziska Schwaninger ghairat. De zwoa woitn koa Hochzeidsfaia hom und san schdod dem auf Bügafoat (Pilgerfahrt) noch Rom gfoan. D Franziska und da Fraunz haum schbeda drai Dechda griagt, d Maria, d Aloisia und d Rosalia.

Ois junga Mau woa da Jagaschdeda Fraunz a weng a Wüda und hod zum Baischbü ois olaeaschda in seim Oat a Motoara'l ghobt. Ungefea fu da Zeid wo a ghairat hod, hod a si owa fü mid da Religion bscheftigt und fü driwa glesn.

Widaschdaund gengan Nazionalsozialismus[Werkeln | Am Gwëntext werkeln]

Da Jagaschdeda Fraunz is schau boid zu da Iwazaigung kema, das da Nazionalsozialismus ned mid seina Foaschdölung fum Kristndum zaum basst. Ea woa a da oanzige in seim Oat dea baim Aunschlus 1938 in da Obschdimung dageng gschdimd hod und a ofn im Doaf geng de Nazi gret hod. D Woikomission hod de oanzige Na-Schdim untaschlong und fia Sankt Radegung 100%-Zuaschdimung gmöt. Da Jagaschdeda Fraunz woa owa nia bai iagend oana politischn Grupn dabai und is sogoa kuaz amoi zu ana milidearischn Übung aizong woan.

Wai a mid de Nazi nix am Huad hom woit, hod a si ausn Doaflem ima mea zruk zong, hod Faginstigungen fu da NSDAP ned in Aunschbruch gnuma und hod a nix fia d Boatai gschbent, obwoi a sunst recht groszigig woa. Im Joa 1940 san 10 Bewona fu seim Doaf in am Briaf ois Gegna fum Nazionalsozialismus denunziad woan, unta aundam woa a da Jagaschdeda Fraunz auf deara Listn. Da Biagamoasda hod owa den Briaf ned waida glait.

Kriagsdinstfawaigarung[Werkeln | Am Gwëntext werkeln]

Noch mearare Aufschib, is da Jagaschdeda Fraunz im Februa 1940 im Oita fu 33 Joa daun doch zum Milidea aizong woan. Wai owa da Biagamoasda fia eam intaveniad hod, is a noch a boa Dag wida auf sein Hof zruk kema. Im Oktoba 1940 is a nu amoi aizong woan, desmoi zua Grundausbüdung noch Enns.