WikiLeaks

Aus Wikipedia
Der Artikl is im Dialekt Obaboarisch gschriem worn.
WikiLeaks
WikiLeaks-Logo
www.wikileaks.ch[1]
Motto We open governments.[2]
Kommerziäi na
Beschreiwung Internetplattform fias Vapfeifn (engl. und neideitsch: Whistleblowing)
Sprochn Englisch
Aussakema 2006
Julian Assange, Meaz 2010. Sprecha und bekanntasta Mitorwata vo da Vapfeifa-Plottform

WikiLeaks (aa Wikileaks, englisch leaks ‚Lecks‘, ‚Lecha‘, ‚undichte Stejn‘) is a Netzportal, af dem Dokumente anonym vaeffentlicht wean, de wo duach Gheimhoitung ois Vaschlussoch, Vatraulichkeit, Zensur oda af sunstige Weis in eanara Zuagänglichkeit eigschränkt san. De Dokumente ham bislang imma a gross Interesse in da Effenlichkeit bewiakt und za kontroversn Diskussiona gfiat.

Des Projekt gibt o, dena zua Seitn steh z woin, "die unethisches Verhalten in ihren eigenen Regierungen und Unternehmen enthüllen wollen." Dazua is noch eignan Ogom a System "für die massenweise und nicht auf den Absender zurückzuführende Veröffentlichung von geheimen Informationen und Analysen gschoffa worn.[3]

Hintagrund[Werkeln | Am Gwëntext werkeln]

Da Grundgedankn vo WikiLeaks is de Idee vom frein Zuagang za Informationa, de wo effentliche Oglegnheitn betreffa. Damit wean friare Projekte zua Feadarung vo Informationsfreiheit wia zan Beispui Cryptome oda CL-Netz weidagfiat.[4][5] Da Nama vom Projekt geht drauf zruck, dass zeitweise die Kommentiarung vo vaeffentlichtn Inhoidn in am Wiki beorwat wean hod kena, wos heit owa nimma meglich is.[6] Da englische Begriff 'leaks' steht fia ‚Lecks‘, ‚Lecha‘ oda ‚undichte Stejn‘ und vaweist af de Dokumente, de wo ned zua Vaeffentlichung bstimmt gwen san.

Dischkurs[Werkeln | Am Gwëntext werkeln]

Da Historika Karl Schlögel hod drauf higwiesen, dass de Bolschewiki und de USA nochn easchtn Wejdkriag an Kampf gegn de Geheimdiplomatie vo da „oidn Wejd“ gfiat hättn. So waradn vo stootlichn Stejn in Russland und USA olle vorhandanen Dokumente aussagem worn, oisdann genau des, wos WikiLeaks heit gegn an Wuin vo de Stootn mocht. Da Schlögl vaweist do afs 14-Punkte-Programm vom Woodrow Wilson, wo da easchte Punkt hoasst: „... die Diplomatie soll immer aufrichtig und vor aller Welt getrieben werden.“[7]

Untastitzung[Werkeln | Am Gwëntext werkeln]

Tracy Schmidt vom Nochrichtnmagazin Time moant, dass si WikiLeaks za am journalistischn Weakzeig entwickln kennt, des wo genau so wichtig warad wia da ebmso wichtige Freedom of Information Act.[8] WikiLeaks sejm betrocht si aa ois Zualiefara fia investigativn Journalismus.[9]

Kritik[Werkeln | Am Gwëntext werkeln]

Thomas Thiel kritisiat in da FAZ de Anonymität und de fejlande Kontroin vo WikiLeaks. Duatn dad ma aa Dokumente vaeffentlichn, de wo als Fejschung kloar eakennbor waradn.[10]

Auszeichnung[Werkeln | Am Gwëntext werkeln]

  • 2008 – TheEconomist'sIndex on Censorship Award[11]
  • 2009 – Amnesty International UK – New Media Award[12]
  • 2009 – Prix Ars Electronica in da Kategorie Digital Communities[13]

Im Netz[Werkeln | Am Gwëntext werkeln]

Beleg[Werkeln | Am Gwëntext werkeln]

  1. Matthias Kremp: US-Firma entzieht WikiLeaks die Internetadresse. In: SPIEGEL online. 3. Dezember 2010, abgerufen am 3. Dezember 2010.
    aktuelle IP: https://web.archive.org/web/20110701214412/http://46.59.1.2/ – ehemals: http://www.wikileaks.org – ehemalige IP: https://web.archive.org/web/20101210182437/http://213.251.145.96/
  2. WikiLeaks on Twitter.
  3. https://web.archive.org/web/20101220075626/http://213.251.145.96/About.html
  4. Onlinejournalismus – wirklich erst zehn Jahre alt?, Gabriele Hooffacker auf onlinejournalismus.de am 15. November 2004 , obgruafa am 11. Dezemba 2010
  5. 20 Jahre Gesamtwerk, Text vo Rena Tangens und padeluun, mit oana Beschreiwung vo da Entstehung vo de Netze ComLink und ZAMIR
  6. Wikileaks: About Wikileaks
  7. Von WikiLeaks zu Woodrow Wilson, ORF, 2010-12-18, mit Verweisen auf "Das Russische Berlin: Ostbahnhof Europas“ (1998), Karl Schlögl, und „The Evolution of Diplomacy“, (1954), Harold Nicolson.
  8. Tracy Samantha Schmidt: A Wiki for Whistle-Blowers. In: Time. 22. Januar 2007, abgerufen am 23. Oktober 2010 (englisch): „And if Wikileaks is used with a healthy dose of skepticism, it could become as important a journalistic tool as the Freedom of Information Act.“
  9. Stefan Mey: Leak-o-nomy: Die Ökonomie hinter Wikileaks. In: Medien-Ökonomie-Blog. 1. Januar 2010, archiviert vom Original [1] am 3. Dezemba 2010; abgerufen am 23. Oktober 2010 (Julian Assange im Interview).
  10. Thomas Thiel: Internet-Aufklärer „Wikileaks“: Diese Dokumente bergen Sprengstoff. Frankfurter Allgemeine Zeitung, 6. März 2008, abgerufen am 23. Oktober 2010: „Ein vermeintliches Schreiben der Bank kündigt niemand anderem als der Bundeskanzlerin Angela Merkel in englischer Sprache ihr Schweizer Nummernkonto. Die zahlreichen Sprachfehler weisen es klar als Fälschung aus. Auch bei WikiLeaks bezweifelt man die Echtheit. Auf der Website steht es trotzdem.“
  11. Winners of Index on Censorship Freedom of Expression Awards announced. Index on Censorship, 22. April 2008, abgerufen am 4. August 2010.
  12. Amnesty announces Media Awards 2009 winners. Amnesty international, UK, 2. Juni 2009, archiviert vom Original [2] am 3. Novemba 2010; abgerufen am 23. Oktober 2010 (englisch).
  13. Geschichte des Prix Ars Electronica / 2009. Digital Communities. Ars Electronica, abgerufen am 23. Oktober 2010.