Pfinzda

Aus Wikipedia
As Uweak an da Kathedrain vo Straßburg mit Jupitawong
Da Donar/Thor, Gmejde vom Mårten Eskil Winge, 1872

Da Pfinzda oda Pfinsda und Dunasda oda Dunaschda und Dunasdog (dt. Donnerstag, engl. Thursday) is in Bayern und Östareich im biagalichn Kalenda (ISO 8601) da viate Dog in da Woch.

In de Religiona Judndum, Islam und Kristndum) iss da fimfte Dog.[1] Da easchte Dunasda im Joar legt aa de easchte Kalendawoche fest.

Manchmoi wead a aa kloana Freida gnennt aus Voafreid aufs Wochnend.

Etymologie[Werkeln | Am Gwëntext werkeln]

Dunasda[Werkeln | Am Gwëntext werkeln]

Da Nam Dunasda kimmt vom germanischn Dunagod. Im siidgermanischn hoaßt a Donar (vgl. im oidengl. Þunresdæg), im noad- und westgermanischn Thor (desweng engl. thursday, denisch Torsdag), im romanischn Jupita (lat. dies iovis, desweng frz. jeudi, span. jueves, italienisch giovedì). Wia de Germanen de babylonische 7-Dog-Wocha iwanumma ham, hams a Analogie zua dies iovia (Jupitadog) buidd.

Pfinzda[Werkeln | Am Gwëntext werkeln]

Da Nam Pfinzda kimmt ausn griachischn pempte hemera und hoaßt „fimfta Dog“. Des Lehnwoat is woarscheinli iwas Gotische (*paíntē dags) und ofd iwas Langobardische ins Boarische keman und zejt zua de boarischn Kennweata.[2] Wearend as Woat Pfinzda im boarischn Sprochraum sejtn woan is, hod sa si in boarischn Sprochinsln bessa dahoidn.

Fersntolarisch
Tischlbongarisch
Plodnarisch
Zimbrisch (Siem Gmoana)
pfinsta[3] pfinsti[4] pfinzntok[5] fiistakh[6]

Schwoazza Pfinzda[Werkeln | Am Gwëntext werkeln]

Da Bäasncrash vom 24. Oktoba 1929 an da Wallstreet wead Schwoazza Pfinzda (Black Thursday) gnennt, wei ra a Wejdwiatschoftskrisn eigloadd hod.

Schau aa[Werkeln | Am Gwëntext werkeln]

Im Netz[Werkeln | Am Gwëntext werkeln]

 Commons: Dunasda – Sammlung vo Buidl, Videos und Audiodateien

Beleg[Werkeln | Am Gwëntext werkeln]

  1. Dementsprechend aa da Nam Hebrejschen jom chamischi und im Portugiesischen quinta-feira – jeweis weatle „fimfda Dog“.
  2. Eberhard Kranzmayer: „Die bairischen Kennwörter und ihre Geschichte. - Wean, Böhlau 1960.“
  3. Anthony R. Rowley: „Liacht as de sproch - Grammatik des Deutsch-Fernsentalerischen“@1@2Vorlage:Toter Link/www.bersntol.it (Seite nicht mehr abrufbar; Suche in Webarchiven)
  4. Anna Gasser und Ingeborg Geyer: „Wörterbuch der deutschen Mundart von Tischelwang / Timau“
  5. Frasario del Sappadiano (Phrasnbouch aus Plodn)
  6. Zimbrischkurs vum Remigius Geiser