Wasserturm Favoritn

Aus Wikipedia
Der Artikl is im Dialekt Weanarisch gschriem worn.
Wåssatuam in Favoritn

Da Favoritna Wåssatuam is a Woahzeich'n vom 10. Weana Beziak Favoritn (Beziaksteu Inzersdorf-Stadt). Dea Bau is in da Oat vom industriell'n Historismus gestoitet. Es steht auf da Kupp'n vom Wienerberg in da Windtenstråß'n 3 und aun da Raxstråß'n und kaunn vom Süden scho von Weit'n g'sehg'n wea'n. Ea woa'r a wichtich's Bauweak von da Weana Wåssavasuagung.

G'schichte'[Werkeln | Am Gwëntext werkeln]

Da heutz'tågs denkmoig'schützte Wåssatuam is in de Joahr 1898 bis 1899 baut wua'n. Des Baumatereäu is a hoata Koikstaa, da „Kaiserstein“ aus'n Hausbruch von Kaisersteinbruch[1]. Da Tuam woa da Teu von ana groß'n Aulåg zua Vasuagung von hochg'legane Weana Plätz' mit Wåssa, weu sunst'n da Druck z'niadrich g'wes'n warat. Nåch 1910 is da Tuam nua meah bei Reparatua'n aum Weana Wåssanetz in Gebrauch g'numma wua'n. Seit 1956 wiad a üwahaupts nimma eig'setzt.

A Teu von da Fassad'
Historischa Plan von da gaunz'n Aulåg' z'saummt'n Maschinanhaus

A große Sanianrung is 1988 bis 1990 duachg'füaht wua'n. Da Innanraum wiad seithea füa'r Ausstöllungan oda aundare Varaunstoitungan g'nutzt. Mit ana Wend'ltrepp'n in da Mitt'n vom Dåchkeg'l kummt ma bis auf 48 m auffe und håt von an drauss'n liagat'n Rundgaung um de Dåchlatean' an guat'n Blick auf de Stådt und weit in Süden ausse.

Westlich vom Tuam is da Wåssaspüiplåtz Wåssatuam füa de Kinda eig'richt' wua'n, mit an Wåssafoi, Dusch'n, seichte Beck'n zum pritschl'n und sogoa'r an Hoizfloss zum umadumfoah'n.[2]

Beschreiwung[Werkeln | Am Gwëntext werkeln]

Da Wåssatuam Favoritn is insgesaumt 67 m hoch.[3] Zwaa Behöita aus Eis'nblech im Tuam drin hau'm z'saumman 1000 m² Wåssa speichan kenna. Da greßare steht in da Mitt'n und schaugt aus ois wia'r a Flåsch'n mit an kug'lföamich'n Bod'n, da klanare is wia'r a Ring rundumadum befesticht. A Röahrl zum Wåssa-Auffepump'n und ans ois Üwalauf san montiat.

De Auß'nwund is mit Rohziag'ln vakleidet, des Mauaweak is unt'n 2,3 m und ob'n 1 m dick. Innan håt da Tuam an Duachmessa von 16,7 m. De Trepp'n bis untas Dåch håt a Läng 203 m und is ois wia'r a Schrauf'n de Innanwaund entlaung baut.

Im extra Maschinan- und Hazhaus stengan zwaa Daumpfmaschinen-Pump'n und a Daumpf-Kess'l mit Gleis zum Hazmatereäu-Depot (Koi'n). Außahoib woa da Raupfaung mit 3 m Duachmessa unt'n, sowia'r a Wauhnhaus füa's Peasonäu.

Literatua[Werkeln | Am Gwëntext werkeln]

  • August Hanisch, Heinrich Schmid: Österreichs Steinbrüche. Verzeichnis der Steinbrüche, welche Quader, Stufen, Pflastersteine, Schleif- und Mühlsteine oder Dachplatten liefern. Graeser, Wien 1901. (Online bei Austrian Literature Online [1])
  • Das Wasserwerk der Wiener Hochquellenleitung im X. Bezirke (Favoriten), mitgetheilt von Fr. Borkowitz, Bau-Inspector des Stadtbauamtes. Sonderabdruck aus der Zeitschrift des Oesterreichischen Ingenieur- und Architekten-Vereines, Heft 4/1900, Wien 1900. Selbstverlag des Verfassers, o. O., o. J.
  • Maria Kinz: Lebenswertes Favoriten, J&V Edition Wien, Wien 1992, ISBN 3-85085-083-0; S. 95.

im Netz[Werkeln | Am Gwëntext werkeln]

 Commons: Wasserturm Favoritn – Sammlung vo Buidl, Videos und Audiodateien

Beleg[Werkeln | Am Gwëntext werkeln]

  1. schaug bei Kaisersteinbruch
  2. https://www.youtube.com/watch?v=D75xWd26_Oc Martin Küchen -- Wiener Wasser, Saxofonspiel im Wasserbehälter, youtube-Video von Johannes Heuer, 9. Februar 2014, ohg'ruafe'n aum 23. Mai 2014
  3. Baudenkmäler der Technik und Industrie in Österreich

Koordinaten: 48° 10′ 9″ N, 16° 21′ 10″ O