Kroft

Aus Wikipedia

A Kroft F (dt.: Kraft, engl.: force) fiaht zua ana Beschleinigung oda Vafuamung vo an Keapa. De Eiheit vo da Kroft is Newton. [F] = kg · m/s² = N.

mit:

Nochm 2. Newtonschn Axiom is a Kroft de Uasochn dofia, dass a Keapa den Zuastaund vo da Ruah oda da gleichfeamign grodlinign Translatiaun ändat. Kräft' kennan duach de Vafuamung innahoib vo da Elastizitätsgrenzn gmessn wean, z. B. mit ana Fedawoogn.

A jede Kroft is definiat duach:

  • den Betrog (wia groß dass is, z. B. 10 N)
  • de Richtung (horizontoi, veatikoi, schräg oda sunst iagndwos)
  • de Orientiarung (ob de Spitzn vom Pfäu links oda rechts is)

Des hoaßt, a Kroft is a Vektor. Se kau bei an storrn Keapa beliebig entlaung vo ihra Wiakungslinie vascho'm wean.

Grundkräft'[Werkeln | Am Gwëntext werkeln]

In da Physik wean via Grundkräft' untaschiedn:

  • Gravitatiaunskroft: zwischn zwoa Massn wiakt imma a Aunziahungskroft; umso gressa de Massn, desto gressa aa de Gravitatiaun. Des hoaßt, de Eadn ziagt uns au, owa aa mia a kloa weng de Eadn. Da Newton hod de Schwaakroft entdeckt, wäu eahm a Opfl aum Schädl gfoin is, des wiss ma olle.
  • Elektromagnetische Kroft: waunst a bewegte elektrische Lodung hosd, kriagst a magnetischs Fööd.
  • Stoake Kroft (stoake Wexlwiakung): des is de Kroft, de im Atomkean zwischn zwoa Quarks wiakt.
  • Schwoche Kroft (schwoche Wexlwiakung): de wiakt beim radioaktivn Zafoi vo Atomkean' und bei da Keanfusiaun.

Olle aundan lossn si drauf zruckfiahn, wia zan Beispü de Reibung oda de Gwichtskroft. De Zentrifugoikroft is eigantli koa Kroft, sondan nua a Scheinkroft, wäu jeda Keapa aufgrund da Trägheit in da Ruah oda in gleichfeamiga grodliniga Bewegung blei'm wü; waun ma eahm in a Kuavn zwingan is kloa, dass' eahm noch außn druckt.

Resultiarende vo Kräftn[Werkeln | Am Gwëntext werkeln]

De Resultiarende hod de söwe Wiakung wia de oanzlnan Kräft' zaum. Wia büd' ma de Resultiarende? Ma vaschiabt gedaunklich ihn Aunfaungspunkt vo ana Kroft aufn Endpunkt vo da aundan, des mochd ma bei oin Kräftn wos ma haum. De Resultiarende geht vom Aunfaungspunkt vo da easchtn Kroft zan Endpunkt vo da letztn.

De rode Kroft R is de Resultiarende vo de drei aundan.

Gleichgwicht vo Kräftn[Werkeln | Am Gwëntext werkeln]

Waun a Kroftsystem im Gleichgwicht sei sui, muass a Kroft wiakn, de gleich groß is wia de Resultiarende, owa genau entgegngsetzt gricht'. Oiso aufpassn, dass sas ned vawexlts.

De Grundgleichung vo da Statik laut':

De Summan vo oin Kräftn is nui!

Des hoaßt, des System is im Gleichgwicht. Wäu sunstn dedad unsa Bauweak davaufoahn.

Waun de rode Kroft F4 dazua wiakt, nocha is de Gesaumtresultiarende vo oin Kräftn gleich nui; mia haum oiso a Gleichgwicht.

Schau aa[Werkeln | Am Gwëntext werkeln]

Literatua[Werkeln | Am Gwëntext werkeln]

  • Wolfgang Nolting: Klassische Mechanik. In: Grundkurs Theoretische Physik. Bd. 1, 8. Auflage. Springer, Berlin 2008, ISBN 978-3-540-34832-0.
  • Richard P. Feynman: Feynman-Vorlesungen über Physik. Mechanik, Strahlung, Wärme. 5., verbesserte Auflage, definitive Edition. Oldenbourg, München / Wien 2007, ISBN 978-3-486-58444-8 (= The Feynman Lectures on Physics. Band 1).
  • Paul A. Tipler: Physik. 3. korrigierter Nachdruck der 1. Auflage. 1994, Spektrum Akademischer Verlag, Heidelberg / Berlin 2000, ISBN 3-86025-122-8.
  • Ludwig Bergmann, Clemens Schaefer: Mechanik – Akustik – Wärme. In: Lehrbuch der Experimentalphysik. Bd. 1, 12. Auflage. Walter de Gruyter, Berlin 2008, ISBN 978-3-11-019311-4.

Im Netz[Werkeln | Am Gwëntext werkeln]