Nutza:Luki/Totonakn

Aus Wikipedia
Der Artikl is im Dialekt Owaöstareichisch gschriem worn.
De Zeremonialkroas afm Haubdplotz vo Cempola.

De Totonakn, dt. Totonaken haum bei da Aunkunft vo de Schpania in da Gegand vo El Tajin bis owi an den Goif vo Veracruz glebd. Weus vo de Aztekn so untadrickt wuan san, woans bei da Conquista de easchtn Vabündetn vo de Schpania.

Wea woans?[Werkeln | Am Gwëntext werkeln]

De Totonakn ghean da Totonac-Tepehua Schhprochfamüli au. Des Wuat Totonac kimmt aus da Nahuaschproch vo de Aztekn. Und bedeit, de Leid ausm hoaßn Laund. Söwa haum Se se Tachiwin gnennd. Bekaunt san de scheen Zeremonialkroas in eanara wichtigstn Schtod Cempoala.

  • Megligawoas san de Totonakn scho in Teotihuacan vuakema und se haum zan Gründavoik vo dera Schtod ghead. Ois untagaunga is sans vua de eidringandn Chichimekn ausgwicha. Und daun eppa im 10 Joahundat vua de Toltekn nu weida nochn Sidwestn . Do aus dera Zeid koane schriftlign Aufzoachnungan do san, liegd eana Zeid bis umma 1200 im Dunkön.

In da sidlign Huaxteca[Werkeln | Am Gwëntext werkeln]

A Koatn aus da Zeid in dea de Schpania glaund san.

De Totonakn san vua de Toltekn ausgwicha und ois se de Huaxtekn ausm Gbiat vo El Tajin zruckzogn hom, sans duat, in de sidlige Huaxteca eigwaundat. Eana easchte Haubdschtod woa de Schtod Papantla (60.000 Eiwohna). Daun haums a de scheene laaschteande Schtod El Tajin umma 1200 neich bsiedlt.

Da God Micantecutli, aus da Schtod El Zapotal.
  • Se haum se daun a zua Goifküstn ausbroat und haum duat mera Schtäd grindt. A eana wichtigste Schtod Cempoala (80.000 Eiwohna) liegt in dera Gegand. Des woa de Schtod in dea de Schpania glaundt san. In da Schtod Cempoala (Zempoala = vü oda 20 Wossa) haum se 1519 de Obgoatnadn aus eppa 30 totonakischn Schtäd troffa und haum bschlossn das a Allianz mid de Schpania untam Cortez eigeh wean, gegn de Aztekn.
  • Des loßt vamuatn, das domois bei de Totonakn koa Zentreumocht gem hod, sundan a mea oda weniga schtrenge Födarazion vo Schtäd mid an wichtign religiösn Haubtoat.
  • Ena Geddawöd woa de vo eanare Nochboan recht ehnli.

Se haum in ana Wossareichn Gegand glebd. Dahea homs za Bewessarung vo de Föda vü Kaneu ghobd. Die Hoamad vo da Vanille woa a recht fruchtbora Laundschtrich. Wos jo a schpoda de Begeahligkeit vo de Aztekn gweckt hod.

Do se de Schpania gegn de Aztekn ghoifa hom, woan de Totonakn Vabündete vo de Conquistadoan und san schpoda unta da schpaninischn Regiarung, bevuazugt behaundlt wuan.

  • Leida hom owa de eisatzandn Epidemien den greßtn Teu vo da Bevökarung dahigrafft und a des Laund entvökat.

Galerie[Werkeln | Am Gwëntext werkeln]

Schau aa[Werkeln | Am Gwëntext werkeln]

Litaradua[Werkeln | Am Gwëntext werkeln]

  • Hans j. Prem: Die Azteken. 5. Auflage 2011, C.H.Beck, Minga. ISBN 978-3-406-45835-4
  • Hanns.J.Prem. Geschichte Altamerikas, R. Oldenburg Verlag, Minga 2008. ISBN 978-3-486-53032-2
  • Rudolf Pförtner/Nigel Davids. Alte Kulturen der neuen Welt. Econ Verlag, Wean 1980.
  • Berthold Riese, Das Reich der Azteken- Geschichte und Kultur. C.H.Beck, Minga 2011. ISBN 978-3-406-61400-2
  • Felix Hinz: Hispanisierung“ in Neu-Spanien 1519–1568. Transformation kollektiver Identitäten von Mexica, Tlaxkalteken und Spaniern. 3 Bde, Kovač, Hamburg 2005, ISBN 3-8300-2070-8.
  • Ulrich Köhler (Hg.): Altamerikanistik. Eine Einführung in die Hochkulturen Mittel- und Südamerikas. Reimer, Berlin 1990. ISBN 3-496-00936-5
  • Tzvetan Todorov: Die Eroberung Amerikas. Das Problem des Anderen. 8. Aufl., Suhrkamp Edition, Frankfurt am Main 2002, ISBN 3-518-11213-9.

Im Netz[Werkeln | Am Gwëntext werkeln]


Video[Werkeln | Am Gwëntext werkeln]

Kategorie:Amerikanische Geschichte Kategorie:Mittelamerika Kategorie:Indianische Kultur