Guinea-Bissau

Aus Wikipedia
A Koatn vonn Guinea-Bissau.
A politischa Koatn vo de Provinzn.
A fisischa Koatn.
A Satelitnbild vo Guinea-Bissau.

Es Guinea-Bissau, portugiesisch Guiné-Bissau, Fula: 𞤘𞤭𞤲𞤫 𞤄𞤭𞤧𞤢𞥄𞤱𞤮 Gine-Bisaawo, Mandinka: ߖߌߣߍ ߺ ߓߌߛߊߥߏ߫ Gine-Bisawo, amtle engl. Republic of Guinea-Bissau, portugiesisch República da Guiné-Bissau, is a Land z Westafrika midrana Flechn vo 36 125 km² un a Bvelkaring vo 1 874 303 Leit.[1][2] Es stousst af n Noadn min Senegal, af n Sidoustn mid Guinea zamm.[3]

Es Land houd freja zen Kinereich Kaabu[4] u zen Malireich ghejad.[4] Toalweis hod s Land nu bis i s 18. Jh. zen Kaabu-Reich ghejat, aa wenn se s Portagisische Reich schou sida n 16. Jh. a Land kafft houd. Inn 19. Jh. is goa gweng u ma hod d Koloni Portugisisch Guinea dras gmacht.[4] Nou da Unohangekait, dej wou 1973 asgrouffa u 1974 dakennt woan is, hod ma n Nama vo da Haptstod Bissau dazougnumma, da ma s ned min heiting Guinea vawekslt. Guinea-Bissau houd sida vo da Unohangekait a wacklata politischa Vaheltniss u nea oa gwelta Presedent, da José Mário Vaz, hod s gschaft sa ganza fimf-jourata Legislatuaperioḏn inn Amt zen bleim.[5] Da ejtzringa Presedent is da Umaro Sissoco Embaló, da wou en 29. Dezemma 2019 gwelt woan is.[6]

Umma 2% vo da Bvelkaring redt d Amtssprouch Portagisisch aswej a Mouttasprouch un umma 33% reḏn s wej a Zwoatsprouch. D portagisisch basiata Kreolsprouch Kiriol, vo de eihoamischn aa 'guinensi' u 'portuguis' ghoissn, is d Nazionalsprouch. Nou ana Studja vo 2012 ren umma 54% vo da Bvelkaring es Kreolisch aswej Hapt- oda Mouttasprouch un umma 40% aswej a Zwoatsprouch.[7] D iwatn ren a Reiha vo eihoimischn Sprouchn, doudrunta es Balanta, es Fula, es Mandjak, es Mandinka un es Papel. Es Kristntum u da Islam han dej grestn Religionsgruppn inn Land.[8][9] Es pro-kopfata Bruttoinlandsprodukt vo Guinea-Bissau is ganz tejff untn.

Guinea-Bissau is a Mitglid vo de Vaointn Naziona, da Afrikanischn Union, da Wiatschaftsgmoischaft vo d Westafrikanischn Stootn, da Organisazion fia Islamische Zammorwad, da Gmoischaft vo d Portagisischrednatn Lenda, da Francophonie u da Sidatlantischn Friḏns u Kooperazionszona, un is a Mitglid gweng vo da mittlawal, in Joua 2012, afglejstn Lateinischn Union.

Galeri[Werkeln | Am Gwëntext werkeln]

Beleg[Werkeln | Am Gwëntext werkeln]

  1. "World Population prospects – Population division". population.un.org. United Nations Department of Economic and Social Affairs, Population Division. Retrieved 9 November 2019.
  2. "Overall total population" – World Population Prospects: The 2019 Revision (xslx). population.un.org (custom data acquired via website). United Nations Department of Economic and Social Affairs, Population Division. Retrieved 9 November 2019.
  3. Overview (en)
  4. 4,0 4,1 4,2 Guinea-Bissau - Country Profile - Nations Online Project.
  5. Guinea-Bissau – History.
  6. Guinea-Bissau: Swearing-in of new President unlikely to bring stability, says UN representative.
  7. Handem, Myrna (2015). Portuguese, Creole, or Both: The Problematic of Language Choice in the Republic of Guinea-Bissau. The Social, Political and Economic Implications of Language Choice (Ph. D. thesis). Howard University.
  8. Africa: Guinea-Bissau. Central Intelligence Agency. Archiviert vom Original [1] am 22. Oktoba 2020. Abgerufen am 19. Meaz 2021.
  9. "Chapter 1: Religious Affiliation". Tolerance and Tension: Islam and Christianity in Sub-Saharan Africa (Report). Pew Research Center. 15 April 2010.