Oambo

Aus Wikipedia
Der Artikl is im Dialekt Obaboarisch (Cheamgau) gschriem worn.
Woppn Deitschlandkoatn
Woppn vom Moakt Oambo
Oambo
Deitschlandkoatn, Position vom Moakt Oambo heavoaghobn

Koordinaten: 48° 34′ N, 13° 5′ O

Basisdotn
Bundesland: Bayern
Regiarungsbeziak: Niedabayern
Landkroas: Landkroas BassaVorlage:Infobox Gemeinde in Deutschland/Wartung/Landkreis existiert nicht
Vawoitungs­gmoaschoft: Aidenbach
Hechn: 345 m ü. NHN
Flächn: 17,11 km2
Eihwohna: 2963 (31. Dez. 2015)Vorlage:Infobox Verwaltungseinheit in Deutschland/Wartung/Noch nicht auf Metavorlage umgestellt
Bevökarungsdichtn: 173 Einwohner je km2
Postleitzoi: 94501
Voawoi: 08543
Autokennzeichn: PA
Gmoaschlissl: 09 2 75 112
Marktgliedarung: 19 Ortstei
Address vo da
Marktvawoitung:
Markt Aidenbach
Marktplatz 18
94501 Oambo
Webseitn: www.aidenbach.de
Buagamoasta: Karl Obermeier (CSU)
Log vom Moakt Oambo im Landkroas Bassa
Karte
Karte

Oambo, aa Aidenboch (amtli: Aidenbach) is a Moakt im niedaboarischn Landkroas Bassa, Sitz vo da Vawoitungsgmoaschoft Aidenbach und stootlich oneakonnta Eaholungsort. Da Ort is bekonnt duach de Schlacht vo Aidenboch 1706.

Geografie[Werkeln | Am Gwëntext werkeln]

Geografische Log[Werkeln | Am Gwëntext werkeln]

Aidenboch liegt in da Region Donau-Woid sidli vo da Donau im westlichn Tei vom Kloastawinkl und am Rond vom Hoizland. Da Moakt is eibett in a kloans Seitndoi vo da Vils inmittn da typisch niedaboarischn Hügllondschoft. Veizhof liegt 10 Kilometa entfernt, Pfarrkira san 20 Kilometa und Bossa 35 Kilometa weg, wobei des umliegende Stroßnnetz koane ausbautn Bundesstroßn aufweist. Es existian de foigndn Gemarkunga: Aidenboch, Aldersboch und Haidenburg.

Nochboagmoana[Werkeln | Am Gwëntext werkeln]

Gschicht[Werkeln | Am Gwëntext werkeln]

Moaktplotz vo Aidenboch

In de Johr 817 und 837 is a gwissa Haito ois Stifta vo Ländereien in da Nachan vo Aidenboch urkundli belegt. Vamutli leitet si da Ortsnam vo dem ob, ergänzt um des althochdeitsche pah (auch bah oda pach) fia Bach. 1072 is de Pfarrei Aidenboch easchtmois in a Stiftungsurkund vom Passaua Bischof Altmann unta dem Nama Etinbach erwähnt worn. Sie war vo 1076 bis zua Säkularisation dem Augustinerchorherrnstift St. Nikola in Bassa inkorporiat. Ab 1120 war Aidenboch Sitz vo am Herrngeschlecht; aus dera Zeit is da Nam Atinpach belegt. Im 13. Johrhundat wars im Besitz vo de Grafn vo Hals und kriagt in dera Zeit aa sei Marktfreiheit. In da Folgezeit kimmt Aidenboch an de LandGrafn vo Leuchtenberg, spada an Freudenberg und aa 1423 gemeinsam mit Haidenburg an Alban vo Closen. In da zwoaten Hälfte vom 18. Johrhundert vererbt si Aidenboch an de Grafn vo Taufkirchen und is zletzt vo da Freiherrin vo Aretin kafft worn. Aidenboch konn lange Zeit ois Teil da Herrschaft Haidenburg nur an gringa Teil vo seine Marktrechte ausübn. Mit am Gmoaedikt vo 1818 is de heitige politische Gmoa entstandn, de mit der Auflösung da Patrimonialgrichte 1848 volle Sejbstständigkeit erhoitn hot. 1967 is dem Markt Aidenboch des Prädikat Staatlich anerkannter Erholungsort valiehn worn. Mit da Gmoagebietsreform in de 1970a Johr kemman fast zwoa Dutzend kleanere Ortschaften und Weiler zua Marktgemeinde dazua.

Schlacht vo Aidenboch[Werkeln | Am Gwëntext werkeln]

Am 8. Jenna 1706 findt da durt im Rahmen da Bayerischen Voikserhebung während dem Spanischen Erbfolgekriag de Schlacht vo Aidenboch statt, de den letzten Widastand vo de revoltierenden boarischn Bauan geng de kaiserlich-habsburgische Besatzung brocha hot. Es gibt in ebba 4.000 Doade.

Eihwohnaentwicklung[Werkeln | Am Gwëntext werkeln]

Auf'm Gebiet vo da Gmoa san 1970 2368, 1987 dann 2323, 2000 2976, 2014 2906 und im Johr 2015 2963 Eihwohna zejt worn.

Politik[Werkeln | Am Gwëntext werkeln]

Moaktgmoanderat[Werkeln | Am Gwëntext werkeln]

Da Moaktgmoanderat setzt si seit da Kommunalwoi am 2. Meaz 2008 wia foigt zsamm:

  • CSU: 8 Sitz (42,9 % vo de Stimma)
  • FW: 5 Sitz (31,8 % vo de Stimma)
  • Innovative Aidenbach: 1 Sitz (9,4 % vo de Stimma)
  • ÜW: 1 Sitz (8,9 % vo de Stimma)
  • SPD-PFWG: 1 Sitz (7,0 % vo de Stimma)

Buagamoasta[Werkeln | Am Gwëntext werkeln]

Buagamoasta is Karl Obermeier (CSU), der am 2.März 2008 mit 54,8 % vo de gültiga Stimma gewejd worn is.

Finanzn[Werkeln | Am Gwëntext werkeln]

De Gmoasteiaeinahma warn im Johr 1999 umgrechnet 952.000 €, da davo warn de Gwerbesteiaeinnahmen umgrechnet 116.000 € netto.

Kuitua und Sengswiadigkeitn[Werkeln | Am Gwëntext werkeln]

Denkmoi am Handlberg[Werkeln | Am Gwëntext werkeln]

In Erinnerung an de Bauernschlacht vo Aidenboch ko des Denkmoi am Handlberg besichtigt wern. Vom Moaktplatz aus ko des in am kurzen Fuaßmarsch vo in ebba zehn Minutn erreicht wern.

Theata[Werkeln | Am Gwëntext werkeln]

Traditionell findt in de Summamonaten Juli und August des Freilichttheatastückl Lieber bairisch sterm... Aidenbach 1706 zua Erinnerung an de verlorne Bauanschlacht statt. Danem gibts de Laienspuigruppn De vom Reschndobl, de alloi Johr im Oktober und November zum Kirchenwirt aufspuit.

Oldtimertreffn[Werkeln | Am Gwëntext werkeln]

Oldtimertreffen mit Umzug (2011)

Beim jährlichen Voiksfest im August werd am Voiksfestsonntag a groaß Oldtimertreffen mit Umzug fia oide Bulldogs veranstalt'. An dem Umzug nehman mehra ois 100 Bulldog vo a Veizahl vo Heasteja (Eicher, Lanz, Sendling, Porsche, BTG, Deutz, Fahr, Hatz) teil.

Lokale Spezialität[Werkeln | Am Gwëntext werkeln]

Da Reschnspeck is a aus Aidenboch net wegzudenkende Spezialität, vo der det Ursprung auf den Kampf da Niederbayern Anfang vom 18. Johrhundert geng de östareichischen Besatzer zruckgeht, de in da verheerenden Schlacht vo Aidenboch geendet hot.

Freizeitmeglichkeiten[Werkeln | Am Gwëntext werkeln]

In da nachan Umgebung befindn si aa no foigende Freizeitmeglichkeiten:

Ökonomie und Infrastruktur[Werkeln | Am Gwëntext werkeln]

Wirtschaft mitsamt Land- und Forstwirtschaft[Werkeln | Am Gwëntext werkeln]

Es hot 1998 im Bereich vo da Land- und Forstwirtschaft koane, im Produzierenden Gwerbe 287 und im Bereich Handel und Vakeah koane sozialvasicherungspflichtig Bschäftigte am Arbatsort gem. In sunstige Wirtschaftsbereiche warn am Arbatsort 253 Leit sozialvasicherungspflichtig beschäftigt. Sozialvasicherungspflichtig Bschäftigte am Wohnort warns insgesamt 892. Im verarbatenden Gwerbe (und aa Bergbau und Gewinnung vo Stoana und Erdn) hots zwoa Betriebe, auf'm Bau sechs Betriebe gem. Außadem warns im Johr 1999 51 Bauanhöf mit a landwirtschaftlich gnutzten Flächn vo 905 Hektar. Davo warn 767 Hektar Ackaflächn und 136 Hektar Wiesn.

Vakeah[Werkeln | Am Gwëntext werkeln]

Bahnhof Aidenboch

Aidenboch war friara da Endpunkt da Lokalbahn Vilshofen–Aidenbach. Heit fiaht a Stootsstroß duach de Ortsmittn, um de si de ganze Siedlung gruppiat.

Buidung[Werkeln | Am Gwëntext werkeln]

Im Johr 1999 ham de foigendn Eirichtunga existiert:

  • Kindagartn mit 75 Kindagartnplätz mit 85 Kinda
  • Voiksschui mit 21 Lehra und 342 Schuikinda

Im Netz[Werkeln | Am Gwëntext werkeln]

 Commons: Oambo – Sammlung vo Buidl, Videos und Audiodateien
→ Dea Artikl basiad auf ara frein Ibasetzung vom säim Artike in da Wikipedia af deitsch.