Luxnbuag

Aus Wikipedia
(Weidagloadt vo Luxmburg)
Woispruch: Mir wëlle bleiwe wat mir sinn

(boarisch: Wir woi ma bleim wos ma san.)

Amtssprache Franzesisch, Deitsch und Luxnbuagisch; Nationalsprach is Luxnbuagisch; Legislativsproch is Franzesisch (laut Gsetz vom 24. Feba 1984)
Hauptstadt Luxnbuag (Stod)
Staatsoberhaupt S. K. H. Grousheazog Henri vo Luxnbuag (Dynastie: Luxnbuag-Nassau)
Regierungschef Stoots- und Premieminista Xavier Bettel
Fläche (166.) 2586,4 km²
Einwohnerzahl (162.) 576.249 (1. Jenner 2016)
Bevölkerungsdichte (45.) 217 Einwohner pro km²
Bruttoinlandsprodukt

- Total (Nominal)
- Total (PPP)
- BIP/Einw. (Nom.)
- BIP/Einw. (PPP)

2006

(65.)$42,87 Mrd
(94.) $34,800 Mrd
(1.) $80.288 (2006)
(1.) $69.800 (2006)

Währung Eiro
Unabhängigkeit de facto am 9. Aprü 1839 vo de Niederlande (Easchte Londona Konferenz), de jure scho 1815; am 11. Mai 1867 internationoi oneakonnt (Zwoate Londona Konferenz))
National­hymne Ons Heemecht (Unsre Hoamat)
Nationalfeiertag is da 23. Juni
Zeitzone Koordiniade Wejdzeid UTC+1 MEZ
UTC+2 MESZ (Meaz bis Oktoba)
Kfz-Kennzeichen L
Internet-TLD .lu
Telefonvorwahl +352

Luxnbuag (dt.: Luxemburg; luxnbuagisch: Lëtzebuerg) is a Groußheazogtum und Midglid vo da Eiropäischn Union. Es buidt zamma mid Bejgien und de Niederlande de Beneluxstootn.

Eadkund[Werkeln | Am Gwëntext werkeln]

Luxnbuag grenzt on Frankreich (Grenzleng: 73 km), Bejgien (Grenzleng: 148 km) wia aa on de deitschn Lenda Rheinland-Pfoiz und Saarland o. (Grenzleng midanand: 138 km). Luxnbuag is mid ana Fläch vo 2586,4 km² da zwoatgleanste Stoot vo da Eiropäischn Union. Es is blos 14 km² greßa ais des Saarland, und damid deitle kleana wia de zwoa boarischn Landkroas Rousnam und Traunstoa midanand.

Gschicht[Werkeln | Am Gwëntext werkeln]

Da Nam vom Groußheazogtum leit si vom middlhouchdboarischn Lucilinburhuc, speda Lützelburg ob, wos nix andas wia „kloane Buag“ hoaßt, de bei da Haptstod Luxnbuag entstana is. De Grafschoft Luxnbuag is 963 as easchte Moi urkundle afdaucht. 1354 is' Heazogtum worn. Im 14. Joarhundat hot de Dinastie vo de "Luxnbuaga" via deitsche Koasa gstejt. 1441 is des Land ans Haus Burgund kemma, vo doat 1477 an de Habsbuaga, seit 1522 an de spanische Linie. Mit'n Spanischn Eabfoigekriag is a Dal vo de Estareichischn Niederlande worn und 1795 on Frankreich kemma. Afm Weana Kongress is 1815 zu oam mid de Niederlande in Personajunion vabundna Groußheazogtum worn. 1839 hot Luxnbuag mea ois de Hejftn vo seim Terretorium an Bejgien valorn. De voistendige Unobhengigkeit is 1867 erklärt worn. Nochdem Luxnbuag in zwoa Wejdkriag vo de deitschn Truppn ibarennt worn is, is des Land seit 1948 mitn Eihtritt in de Benelux-Zollunion und 1949 zua NATO nimma neitral wia davoa. Luxnbuag is oans vo de sechs Grindungsmitglida vo da Eiropäischn Union. Es is heit des oanzig ibablime suvaräne Groußheazogtum ibahaupt.

Vawoitungsgliedarung[Werkeln | Am Gwëntext werkeln]

Gliedarung vo Luxnbuag in 3 Distrikte, 12 Kantone und 116 Gmoana

Des Land wead untagliedat in de drei Distrikte Grevenmacher, Luxnbuag und Diekirch mid zwejf Kantone und 105 Gmoana. 12 vo de Gmoana hams Stodrecht. De Gmoana san wia bei uns Sejbstvawoitungskeapaschaftn.

De Sproch in Luxnbuag[Werkeln | Am Gwëntext werkeln]

De Sprochnsituation is a bissl kompliziad. De Muadasprach vo de Luxnbuaga is Luxnbuagisch („Lëtzebuergesch“), a mitteldeitscha Dialekt ("moselfränkisch"). Se is seit 1984 Nationalsproch und a Amtssproch. Franzesisch und as Houchdeitsche san oba aa offizeje Amtssprochn. De Gsetze san oba in franzesisch ghoitn.

Prominenz[Werkeln | Am Gwëntext werkeln]

  • Johann da Blinde (1296-1346), Kine vo Bejhma und Graf vo Luxnbuag
  • Gabriel Lippmann (1845-1921), vo franz. Ejtan in Luxnbuag geboan, Nobelpreistrega in Physik 1908
  • Norbert Jacques (1880-1954), Autor, Erfinda vom Dr. Mabuse
  • Ranga Yogeshwar (*1959), Fernsehmoderatoa, Physika, Wissenschaftsjournalist
  • Henri Tudor (1859-1928), Inschinea, Eafinda vom Bleiakku
  • Nikolaus Welter (1871-1951), Schriftstella, Dramatika, Lyrika, Germanist, Romanist, Professa und Stootsmo
  • Joseph Tockert (1875-1950), Professa, Grinda vo da easchtn Pfadfindagruppn in Luxnbuag
  • Robert Schuman (1886-1963), franzesischa Politika aus Luxnbuag
  • Albert Wehrer (1895-1967), Politika
  • Lucien Wercollier (1908-2002), Buidhaua
  • Pierre Werner (1913-2002), Politika
  • Camillo Felgen (1920-2005), Senga, Radio- und Fernsehmoderatoa
  • Jean (Luxemburg) (*1921), Groußheazog vo Luxnbuag vo 1964 bis 2000
  • Jean-Claude Juncker (*1954), Politika
  • Lea Linster (*1955), Spitznkechin
  • Marco Serafini (*1956), Fernsehresischea
  • Georges Christen (*1962), Kroftjongleur
  • Desiree Nosbusch (*1965), Schauspuiarin und Moderatorin
  • Jeff Strasser (*1974), Fuaßboiprofi (u. a. Borussia Mönchengladbach, 1. FC Kaiserslautern)

Im Netz[Werkeln | Am Gwëntext werkeln]

 Commons: Lëtzebuerg – Oibum mit Buidl, Videos und Audiodateien


Koordinaten fehlen! Hilf mit. ...