Zum Inhalt springen

Uganda

Aus Wikipedia
A politische Koatn vo Uganda.
A Koatn mid Prowinzn u Natuaparkk.
A Topografischa Koatn vo Uganda.

Uganda durtn aa Yuganda, amtle engl. Republic of Uganda, Swahili Jamhuri ya Uganda, is a vo Land umschlossna Stoot in westlinga Oustafrika. Ar stoußt in Oustn mid Kenya, in Noadn min Sidsudan, in Westn mid da Demokratischn Repablik Kongo, in Sidwestn mid Ruanda un in Siḏn mid Tansania zamma. Da sidlinga Toal von n Land hod an groussn Toal von n Viktoria-Sej, en wou se Uganda mid Kenya u Tansania toalt.

Uganda ligt i da Region vo d Groussn Seja in n Niltol u houd a recht heterogens equatorials Klima. D Amtssprochn han Englisch u Swahili, aa wenn "a jeda ondane Sproch" in Untarricht, Vawolting, Legislatif u Justiz furmal aa gnutzt wean deaffad.[1][2] Luganda, a zentrola regionola Sprouch, wiad vill i de mittann u sidestlingan Regiona von n Land gnutzt; weitane Sprouchn, wou gredt wean han es Lango, es Acholi, es Runyoro, es Runyankole, es Rukiga, es Luo[3] un es Lusoga.

Uganda is nou an Buganda Kinereich gnennt woan, es wou an groussn Toal von Siḏn von n Land, wou aa d Hapstod Kampala ligt, umfasst houd. Vo 1894 õ is d Gengt a Protektorat von n Vaoinigtn Kinereich gweng. Uganda hod d Unohangekait en 9. Ottowa 1962 daglengt. Dej Periodn danou is vo Konfliktn pragt, zamst ana achtjahratn Diktatua unta n "Schlachta vo Uganda", en Idi Amin.

Da neia alta President vo Uganda is da Yoweri Kaguta Museveni, da wou se in n Jenna 1986 nou en sechs-jahratn Guerrilla-Krejḡ d Macht gschnappt houd. Nou dem, wou ar as Maximum vo da Amtszeit vo d Presidentn as da Vafassing gstrichn ghobt houd, is a 2011, 2016 u 2021 i de landesweitn Wohln allbott widagwelt woan.[4] Uganda is a Midglid vo de Vaointn Naziona, da Afrikanischn Union, en Commonwealth of Nations, da Oustafrikanischn Gmoischaft, da Intergovernmental Authority on Development u da Organisazion fia Islamische Zammorwad.