Helfnboagstodn

Aus Wikipedia
République de Côte d’Ivoire
Republik Côte d’Ivoire
Flagge der Elfenbeinküste
Flagge der Elfenbeinküste
Wappen der Elfenbeinküste
Wappen der Elfenbeinküste
Flagge Wappen
Woispruch: Union, Discipline, Travail
(frz. „Einheit, Disziplin, Arbeit“)
Amtssprache Französisch
Hauptstadt Yamoussoukro
Regierungssitz Abidjan
Staats- und Regierungsform präsidentielle Republik
Staatsoberhaupt Präsident
Alassane Ouattara
Regierungschef Premierminister
Robert Beugré Mambé
Fläche 322.463 km²
Einwohnerzahl 29,389,150[1]
Bevölkerungsdichte 79 Einwohner pro km²
Bevölkerungs­entwicklung + 2,5 % (Schätzung für das Jahr 2021)[2]
Bruttoinlandsprodukt
  • Total (nominal)
  • Total (KKP)
  • BIP/Einw. (nom.)
  • BIP/Einw. (KKP)
2019 (Schätzung)[3]
  • 59 Milliarden USD (81.)
  • 140 Milliarden USD (79.)
  • 2.230 USD (144.)
  • 5.327 USD (142.)
Index der menschlichen Entwicklung 0,538 (162.) (2019)[4]
Währung CFA-Franc BCEAO (XOF)
Unabhängigkeit 7. August 1960 (von Frankreich)
National­hymne L’Abidjanaise
Nationalfeiertag 7. August
Zeitzone UTC±0
Kfz-Kennzeichen CI
ISO 3166 CI, CIV, 384
Internet-TLD .ci
Telefonvorwahl +225
ÄgyptenTunesienLibyenAlgerienMarokkoMauretanienSenegalGambiaGuinea-BissauGuineaSierra LeoneLiberiaElfenbeinküsteGhanaTogoBeninNigeriaÄquatorialguineaKamerunGabunRepublik KongoAngolaDemokratische Republik KongoNamibiaSüdafrikaLesothoSwasilandMosambikTansaniaKeniaSomaliaDschibutiEritreaSudanRuandaUgandaBurundiSambiaMalawiSimbabweBotswanaÄthiopienSüdsudanZentralafrikanische RepublikTschadNigerMaliBurkina FasoJemenOmanVereinigte Arabische EmirateSaudi-ArabienIrakIranKuwaitKatarBahrainIsraelSyrienLibanonJordanienZypernTürkeiAfghanistanTurkmenistanPakistanGriechenlandItalienMaltaFrankreichPortugalMadeiraSpanienKanarenKap VerdeMauritiusRéunionMayotteKomorenSeychellenÎles ÉparsesMadagaskarSão Tomé und PríncipeSri LankaIndienIndonesienBangladeschVolksrepublik ChinaNepalBhutanMyanmarAntarktikaSüdgeorgien (Vereinigtes Königreich)ParaguayUruguayArgentinienBolivienBrasilienFrankreich (Französisch-Guayana)SurinameGuyanaKolumbienKanadaDänemark (Grönland)IslandMongoleiNorwegenSchwedenFinnlandIrlandVereinigtes KönigreichNiederlandeBarbadosBelgienDänemarkSchweizÖsterreichDeutschlandSlowenienKroatienTschechische RepublikSlowakeiUngarnPolenRusslandLitauenLettlandEstlandWeißrusslandMoldawienUkraineMazedonienAlbanienMontenegroBosnien und HerzegowinaSerbienBulgarienRumänienGeorgienAserbaidschanArmenienKasachstanUsbekistanTadschikistanKirgisistanRussland
A politischa Koatn mid Fliss
A Reljeffkoatn mid Stroussn u Grenzn
D Wiatschaftsmetropoln Abidjan
D Moschee vo Kong in n Noadn von n Land
A Haalkreitagscheft z Abidjan
A tradizionella Morkt fia Frischwoan
Kooperaziona mid de Kinesn

D Helfnboagstodn, aa Kod d Iwoar, Terr d Ebernii u Öifnboakistn, amtle Repablik Côte d’Ivoire (RCI), san a Stoot z Westafrika õn n Atlantischn Ozean[5] af da westlinga Seitn von n Gulf vo Guinea. Midrana Flechn vo 322 462 km² stoußt s af n Noadn westle mid Mali un estle mid Burkina Faso, af n Oustn mid Ghana, af n Westn neadle mid Guinea u sidle mid Liberia un af n Sin min Atlantischn Ozean zamma. Dej Bvelkaring wiad 2020 af 26 378 274 Eiwoana gschetzt.[6] D politischa u administrativa Haptstod is Yamoussoukro, aa wenn quasi d ganzn Instituzionnan i da Nazion ira sana ekonomischn Metropoln Abidjan sitzn. Nemman Franzejsisch aswej a uffeziella Sprouch git s umma 70 Sprouchn u Varjetejtn,[7] d wou in n Alltoḡ gredt wean. Aswej an duatatn Kreiza hom s an Westafrikanischn Franc (XOF), da wou õ s Makl mid 1 EUR zou 655,957 XOF fest bundn (owa aa schou ogweatet woan) is. Es Land is a Toal vo da Westafrikanischen Wiatschoftsgmoischaft, da Afrikanischn Union u da Organisazion fia islamische Zammoawat.

Ejascht nu umma 1843 a franzejsischs Protektorat[8] is s en 10. Miarz 1893 a franzejsischa Koloni woan; es Land houd en 7. Agust 1960 unta n Staawal (franz. houlette) von n Félix Houphouët-Boigny, en ejaschtn President vo da Repablik, d Unohangekait daglengt. D Wiatschaft is ganz bsundas af d Produkzion vo Kaffee u Kakao asglegt, u houd in Laff vo de ejaschtn zwoa Joazent an groussn Afschwung dalebt, da wou d Helfnbogstodn zer en Zuḡvejch u Loatsterndl z Westafrika gmacht houd.[9] 1990 datrift s Land, nemma da Wiatschaftskrisn, dej wou af s End vo d 70ga afkumma is, a Zeidl vo Gwirbl u Bima af gsellschaftlinga u politischa Eemma. Dej Problemm san min Toud von n Félix Houphouët-Boigny 1993 nou leja un iaḡa wuan.

Es Õnemma vonrana nein Vafossing[10] u d Organisazion vo Presidentschaftswoln, dej wou in n 2000a Joua en Laurent Gbagbo õ d Spitz bracht hom, hom s ned zamm u fiate bracht, dej sozialnan u politischnan Spanninga zen gstamma u wegga zen putzn, dej wou en 19. Settemma 2002 nou zen Louslejsn un Owerutschn vonranan politisch-militerischn Krisl gfejad hom. Nou an haffa Frinspfeiffn u Dakkoadiring, hod d Presidentschaftswol vo 2010 en Siḡ fia n Alassane Ouattara geḡa san Kontrahentn Laurent Gbagbo assagseng. A 2015 widagwaalta hod da Alassane Ouattara es Wiatschaftsgsprejss duach a liberala u intervenzionnistischa Politik relonsiad oda neiafgweamt, is owa aa stoak kritisiad woan zwengs sana Fejaring vo Armej u Justiz. 2016 is a neia Vafossing õgnumma wuan, mid dera wou s za Drittn Repablik kumma is. Dej neia oda dritta Vafossing is en 17. Miaz 2020 nu amol gendat woan.[11]

Beleg[Werkeln | Am Gwëntext werkeln]

  1. Institut National de la Statistique de Côte d'Ivoire. "RGPH 2021 Résultats globaux" (PDF). Retrieved 9 August 2022.
  2. Population growth (annual %). In: World Economic Outlook Database. World Bank, 2021, abgerufen am 14. Juli 2022 (englisch).
  3. World Economic Outlook Database Oktober 2020. In: World Economic Outlook Database. International Monetary Fund, 2020, abgerufen am 14. März 2021 (englisch).
  4.  Table: Human Development Index and its components. In: Human Development Report 2020. United Nations Development Programme, New York 2020, ISBN 978-92-1-126442-5, S. 345 (http://hdr.undp.org/sites/default/files/hdr2020.pdf#page=359).
  5. «Géographie de la Côte d’Ivoire» archiviad, af www.gouv.ci (afgrouffn en 20 Fewa 2019).
  6. «Population by Country (2020)» archiviad, Worldometer.
  7. «2.1.3 Les groupes ethniques(65)» archiviad (afgrouffn en 29. Miarz 2020).
  8. «L'histoire de la Côte d'Ivoire.» archiviad, af www.cosmovisions.com (afgrouffn en 16 Fewa 2019).
  9. «15 pays d’Afrique de l’Ouest reliés par autoroutes | AfriqueRenouveau» archiviad, af www.un.org (afgrouffn en 20. Miarz 2019).
  10. Gsetz Nr. 2000-513 von n 1. August 2000 mid da VAfossing vo da Repablik Côte d’Ivoire, Journal officiel de la République de Côte d’Ivoire, Nr. 30, Abidjan, Pfinza 3. Aug. 2000, S. 529-538.
  11. «Côte d’Ivoire: le Parlement adopte une révision de la Constitution» archiviad, af Agence Ecofin (afgrouffn en 29. Miarz 2020).