Kiachbeag im Woid

Aus Wikipedia
Woppn Deitschlandkoatn
Woppn vo da Gmoa Kirchberg i.Wald
Kiachbeag im Woid
Deitschlandkoatn, Position vo da Gmoa Kirchberg i.Wald heavoaghobn

Koordinaten: 48° 54′ N, 13° 11′ O

Basisdotn
Bundesland: Bayern
Regiarungsbeziak: Niedabayern
Landkroas: Landkroas RengVorlage:Infobox Gemeinde in Deutschland/Wartung/Landkreis existiert nicht
Hechn: 880 m ü. NHN
Flächn: 48,8 km2
Eihwohna: 4371 (31. Dez. 2020)[1]
Bevökarungsdichtn: 90 Einwohner je km2
Postleitzoi: 94259
Voawoi: 09927
Autokennzeichn: REG
Gmoaschlissl: 09 2 76 126
Gmoagliedarung: 29 Ortsteile
Address vo da
Gmoavawoitung:
Rathausplatz 1
94259 Kirchberg i. Wald
Webseitn: www.kirchbergimwald.de
Buagamoasta: Robert Muhr (SPD)
Log vo da Gmoa Kirchberg i.Wald im Landkroas Reng
Karte
Karte
Kiabeag im Woid
Kiacha St. Gotthard z Kiabeag

Kiachberg im Woid. aa Kiaberg, is a Gmoa im nidaboarischn Landkroas Reng.

Geografie[Werkeln | Am Gwëntext werkeln]

Geografische Lage[Werkeln | Am Gwëntext werkeln]

De Gmoa liegt in da Region Doana-Woid inmittn vom Boarischn Woid. De heachste Erhebung vo der Gmoa is da Fürbeag bei Roadorf mit 880 Meta, de Ortschaft Kiaberg liegt auf ana Hechn vo 736 Meta. De Ortschaft Kiarberg im Woid befindt se etwa eif Kilometa südlich vo da Kroasstod Regn, 23 Kilometa nordöstlich vo Degndorf, 26 Kilometa westlich vo Grofanau sowie 21 Kilometa vo der A 3, Ausfahrt Hengersberg entfernt. Da nächstlengne Bahnhof vo da Boarischn Woidbahn mit reglmäßign Verbindunga (Stundntakt) befindt se in Regn. Bei da Furthmühle vereininga se da Kühboch (im Obalauf a Höllmannsriada Boch gnannt) und da Hackenboch zur Rinchnacha Ohe, am Nebenfluss vom Schwarzn Reng.

Gmoagliederung[Werkeln | Am Gwëntext werkeln]

Kiaberg im Woid hod 29 Ortsteile:

Berneck, Dornhof, Dösingariad, Ebertsriad, Furthmühle, Gfradert, Hangaleithn, Hintberg, Höllmannsriad, Hoilzmui, Koaltnbrunn, Kiaberg im Woid, Kloaloitznriad, Laflitz, Mittabichl, Obernoglboch, Ottenbeag, Roadorf, Reichertsriad, Schleeberg, Schönbrunn, Sommasbeag, Stodlhof, Untermitterdorf, Unternoglboch, Unterneimais, Voglmuih, Wolfau, Zell Danebn bestehnan de Einödn Büchlmoa, Doika, Danzasäg, Fischermuih, Hammermui und Steinfurthmui, de jedoch alle koane offizielln Ortsteile san. De Gmoa Kiaberg im Woid is aufgliedat in de Gemarkunga Kiaberg (entspricht der Oadgmoa Kiaberg), Roadorf (entspricht der Oadgmoa Roadorf) sowia Reichartsriad und Zell (entsprechan der Oadgmoa Zell).

Gschicht[Werkeln | Am Gwëntext werkeln]

Bis zum 19. Joahrhundert[Werkeln | Am Gwëntext werkeln]

Scho um des Joahr 1000 is auf dem Bearg a Burg gstandn, de im Joahr 1040 mit de umliegadn Güta a Edler namens Konrad Salikus dem Glousta Niadaoida gschenkt hot. 1066 bestätigte Kaiser Heinrich IV. de Schenkung. 1144 is mit Huilf vo am frommen Mo namens Wilhem an da Stej vo da Burg a Kirch zu Ehren vom hl. Godehard erbaut worn. In ara Urkundn vom 12. Juli 1146 is erstmois a Pfarrkirch in Kiaberg erwähnt und Kloastabesitz mit dem Gotthardsbearg an a Gemeinschaft vo Briada übereignet worn. Papst Eugen III. hot 1148 dem Kloaster Niedaoida dessan Besitz um den Gotthardbearg bestätigt. Um 1200 ist der Nam Chirchperch an Stej vo Gotthardperch gebreichlich worn. 1204 is de Pfarrei samt da Filiale Marienbearg (Kiachdorf im Woid) der Propstei Rinchnach inkorporiert worn. Um 1250 hot des Kloaster Niedaoida an Amthof in Kiarberg errichtn lassn, wohie de Siedla ihre Steiern in Form vo Naturalien ham entrichten miassn. 1254 hot der Abt Hermann vo Niedaoida bereits 13 Güta und drei Muihln zoilt. 1304 is de Inkorporation vo da Pfarrei Kiaberg aufghom worn, Marienbearg (Kiarchdorf) dageng is dem Kloaster Richnach zuateilt bliem. 1525 erfoilgte de Erhebung zur Hofmark. 1622 hot des Kloaster Niedaoia des Braurecht in Kiarberg erhoitn. Im Dreißgjaarign Kriag is es 1634 zu am Schwedneifoi kema, spada hot de Pest in Kiarberg gwütet. 1703 is da Amthof nei erbaut worn. Während des Eastareichischn Erbfoigekriags is da Ort am 7. Januar 1743 vo ana ungarischn Freikompanie plündert worn. Am Weihnachtsdog 1744 is de Kirch bis aufm Turm niederbrennt. Da Gottesdienst is is in de 1744 erbaude Hauskapelln vom Amthof verlegt worn. 1745 hot da Neibau vo da Pfarrkirch, de 1747 im Innern nei gstaltet worn is, begonna. Noch da Säkularisation 1803 is da Amthof an Wolfgang Leopold vo Kiesling (oda Kißling) vakaft worn. Ois de Hauskapelln verfoin is, is da Altar um 1830 in de Pfarrhofshauskapelln kema, de noch dem Vakauf vom Amthof errichtet worn is. 1848 is da Pfarrhof wega na Brandstiftung niedabrennt. 1855 is Kiarberg aus 19 Heisern bstandn, vo dene da Amthof und da Pfarrhof de bedeitensten warn. 1855/1856 hot ma de Kirch noch Westn valängert. Am 29. Mai 1863 san bei am Großbrand zweif Haiser und des neu errichtete Institut vo de Englischn Frailein vernichtet worn.

Religiona[Werkeln | Am Gwëntext werkeln]

Eingemeindungen[Werkeln | Am Gwëntext werkeln]

Am 1. Januar 1976 is de bis dohi sebstständige Gmoa Zell mit ca. 900 Einwohner im Zuge vo der Gmoagebietsreform eigliedert worn. Am 1. Mai 1978 is Roadorf mit ca. 1150 Einwohner dazukema.


Eiwohnaentwicklung[Werkeln | Am Gwëntext werkeln]

Zwischn 1988 und 2018 is de Gmoa vo 4.020 aaf 4.338 um 318 Eiwohna bzw. um 7,9 % ogsting.

Politik[Werkeln | Am Gwëntext werkeln]

Gmoarat[Werkeln | Am Gwëntext werkeln]

Da Gemeinedera hot 16 Mitglieder: - CSU: 6 Sitze bei 39,09 % vo de Stimmen - SPD: 5 Sitze bei 28,06 % vo de Stimmen -Freie Listn: 2 Sitz bei 14,58 % vo de Stimmen - Junge Union: 2 Sitz bei 9,77 % vo de Stimmen - Kiaberg und Umland: 1 Sitze bei 8,56 % vo de Stimmen (Stand: Kommunoiwoi vom 15. März 2020)

Buagamoasta[Werkeln | Am Gwëntext werkeln]

Berufsmassiga Ersta Biagamoasta is Robert Muhr (SPD). Er is seit 1. Mai 2020 im Amt. Bei da Biagamoastawoin 2020 hot er im erstn Woigang an Stimmenoteil vo 56,4 Prozent erhoitn. Er war da Kandidat vo dem gmeinsama Woivorschlog SPD/Freie Wählagmoaschaft.

Biagaentscheid[Werkeln | Am Gwëntext werkeln]

Am 17. August 2003 und am 28. März 2004 fand jeweils a Biagaentscheid statt um de Frog ob a neie Schui am Ortsrand baut wern soi oder de oide Schui in da Ortschaft saniert werd. Bei beide Bürgerentscheide entschied se a knappe Mehrheit vo de Wähla fia de Sanierung und gega den Neibau. Trotzdem hot da Gemeinderat am 30. Juni 2005 noch Ablauf vo da einjahrign Bindungsfrist vo de Bürgerentscheide den Neibau vo da Schui mit 9 zu 8 Stimmen beschlossn. Da Neibau is 2007 voizogn worn.

Wappn[Werkeln | Am Gwëntext werkeln]

Blasonierung: In Goid üba grenem Dreibearg a schräga, gestümmeta roda Ast und de schräglinks glegde rode Krümme vo am Abstab.

Ortspartnerschaftn[Werkeln | Am Gwëntext werkeln]

Seit 1994 besteht a Partnaschaft mit da italienischn Gmoa Bagnolo di Po. Grund fia de Entscheidung war da gemeinsame Ortspatron, da Godehard vo Hildesheim.

Kuitur und Sehenswirdigkeitn[Werkeln | Am Gwëntext werkeln]

Bauwerk[Werkeln | Am Gwëntext werkeln]

De St.-Gothard-Kirch: 1008 ois Burg erbaut, 1144 duch den Abt Konrad I. zur Kirch mit gotischem Gewölb verändert, 1744 obbrennt und oschliaßnd wiedaaufbaut, 1856 zur heitign Greaß erweitert. De Freskn vo K. A. Perlinger vo 1790 san vo dem Mingara Kunstmala Josef Wittmann - Maler des Neubarocks - 1931 freiglegt und acht neie Fresken gmoilt worn: Sündnfoi, Salomon und de Kiniin vo Saba, Vertreibung aus dem Paradies, Opfa Kains, Eherne Schlange, Moses empfängt Gesetzestafel, Albertus Magnus und Petrus Canisius. 2006 is a umfassende Renovierung erfoilgt. Amthof: 1250 im Auftrag vom Kloaster Niedaoida erbaut, zwischen 1170 und 1739 obgrissn und nei aufbaut, de dovo heit noc stehendn Teile beherrschn no imma des Aussehn vo da Dorfmittn, er werd heit ois Pension und Gasthaus gnutzt. Handwerker-Säule: 2008 am Amthofploatz ois Erinnerung an de im Dorf ausgstorbnen Handwerke Hangaleithner Taferl: De Kapelln zur Schmerzhaftn Muatta Gottes is 1822 erbaut worn. Da Erbaua vo dera Kapelln war der in Hangaleithn geborne Andreas Kapfenberger, an den a in da Kappeln obrochte Stoatofe erinnert. De Kapelln is an ara Stejn errichte worn, an der einst a Marterl oder a Taferl (a Tofe mit Buidl und Inschrift zur Erinnerung oda a Heilignbuidl) gstandn hot. No heit werd de Kappeln doher ais Taferlkappeln oder Hangaleithner Taferl bezeichnet. Unweit vo der Kapelln führte a der vo Gunther im Joahr 1009 oglegte Weg, vo Niedaoida bis noch Böhmen, vorbei. St.-Gotthard-Kappelln: 1820 erbaut, 2008 ummfassnd durch den Boarischn Woid-Varein renoviert, erreichbar über an Fuißweg vo da Kirch aus Gipflkreiz vom Plattnstoa bei Roadorf

Naturdenkmäler[Werkeln | Am Gwëntext werkeln]

De Todtenau, a gschütztes Hochmoorgebiet bei Dösingariad

Regelmäßige Veranstaltunga[Werkeln | Am Gwëntext werkeln]

Gotthardfest: 1. Wochaend im Juli vo Freidog bis Mondog (Sonndog Kiarwafest mit Marktständ) Fischerfest: 1. Sonndog im August bei Sommersbearg Hallenfest vo da Feierwehr Kiarberg i. Woid: 1. Sonndog im Spetemba im Feierwehrhaus Kiarberg im Woid Woifauslassn: 10. Novemba am Amthofploatz Negaboi: Beliabte Veranstoiltung in Roadorf - ursprünglicha Name "Jugend danzt für Afrika" - seit 30 Joahr Rahmen des Fasching

Bsonders[Werkeln | Am Gwëntext werkeln]

Haus der Bienen mit Natur- und Bienenlehrpfad: Des Info-Zentrum mit echte Bienen und 14 Info-Tofeln am Wanderweg mit rund 30 Minutn Gehzeit erklärn de Welt vo de Bienen

Wirtschaft und Infrastruktur[Werkeln | Am Gwëntext werkeln]

Ansässige Unternehmen[Werkeln | Am Gwëntext werkeln]

Mesutronic: a Heasteja vo Metoidedektorn mit rund 200 Mitarbeita (Stand 2018), und a de Firma Jander GmbH & Co. KG, tätig im Bereich vo da Kunststoffvaarbeitung und am Werkzeigbau mit ca. 140 Mitarbeita (Stand 2009), san im Ort ansässig.

Buildung[Werkeln | Am Gwëntext werkeln]

  • St. Gotthard Grund- und Mittlschui
  • St. Gotthard Kindergartn
  • Woidkindagortn

Pflegeeirichtunga[Werkeln | Am Gwëntext werkeln]

  • St. Gotthard Oidn-und Pflegeheim

Vakehr[Werkeln | Am Gwëntext werkeln]

Bus[Werkeln | Am Gwëntext werkeln]

Am Busbahnhof Kiabeag im Woid wern foigande Linien bedeant:

  • 8211 Kiabeag i. Woid - Bischofsmoas-Reng
  • 8213 Kiabeag i. Woid - Kiadoaf i. Woid - Rinchnach - Zwiesl
  • 4116 Deggadoaf - Bischofsmoas - Habischriad/Zell - Kiabeag i. Woid

Straßnvakeahr[Werkeln | Am Gwëntext werkeln]

Da Ort Kiabeag im Woid is iba de Staatsstraß 2134, de Kroasstraß REG 12 sowia de Kroasstraß REG 5 an des ibaeartliche Stroßnnetz ogschlossn. Im eastlichn Teil vom Ort is im Juni 2016 da erste Bauobschnitt vo da Ortsumgehung Kiabeag i. Woid fia den Vakea frei gebn worn. Da zwoate Bauobschnitt soi im Joahr 2021 beginna. De fertige Ortsumgehung, sowie ois Hauptvabindungsachs vo dem Ort zua Bundesstroß 533 und da Bundesautobahn 3 dienan.

Persenlekeitn[Werkeln | Am Gwëntext werkeln]


Beleg[Werkeln | Am Gwëntext werkeln]

  1. Genesis Online-Datenbank des Bayerischen Landesamtes für Statistik Tabelle 12411-001 Fortschreibung des Bevölkerungsstandes: Gemeinden, Stichtage (letzten 6) (Einwohnerzahlen auf Grundlage des Zensus 2011) (Hilfe dazu).

Im Netz[Werkeln | Am Gwëntext werkeln]

 Commons: Kiachbeag im Woid – Sammlung vo Buidl, Videos und Audiodateien